Katarzyna Południak-Gierz

 

Wpływ dyrektyw 2019/770 oraz 2019/771 na poziom ochrony konsumenta w ramach reżimu rękojmi w prawie polskim

Impact of Directives 2019/770 and 2019/771 on the level of consumer protection under seller’s (supplier’s) liability regime in Polish law


Prawo w Działaniu 2023, tom 54

Streszczenie

Zmiany legislacyjne wprowadzone w ramach transpozycji dyrektyw 2019/770 oraz 2019/771 wpłynęły na poziom ochrony konsumentów w prawie polskim w sposób zróżnicowany. Poprawę sytuacji konsumenta przyniosło m.in. uregulowanie umów o dostarczanie treści i usług cyfrowych, wprowadzenie nowych kryteriów zgodności z umową, wyraźny wymóg kwalifikowanego konsensusu w przypadku określenia przedmiotu umowy jako odbiegającego od standardu, odniesienie się do kwestii aktualizacji, wad prawnych, częściowego odstąpienia od umowy oraz możliwości wstrzymania się z zapłatą ceny do czasu wypełnienia obowiązków z tytułu niezgodności rzeczy z umową. Obniżenie poziomu ochrony konsumenta z kolei spowodowane jest wprowadzeniem hierarchii uprawnień w razie niezgodności z umową oraz koniecznością uwzględnienia dążenia do wspierania bardziej zrównoważonej konsumpcji i gospodarki o obiegu zamkniętym podczas wykładni przepisów transponujących dyrektywę 2019/771. Ponadto sposób dokonania transpozycji przez polskiego ustawodawcę spowodował ponowne rozbicie systemu odpowiedzialności za niezgodność z umową rzeczy sprzedanej oraz dalszą fragmentacją regulacji umów o dostarczenie treści lub usługi cyfrowej.


 

Abstract

Legislative changes introduced during the transposition of Directives 2019/770 and 2019/771 affected the level of consumer protection in Polish law in different ways. Regulating contracts for the supply of digital content and services, introducing new criteria for compliance with the contract, expressly requiring a qualified consensus if the subject of the contract is defined as deviating from the standard, addressing the issue of update, legal defects, partial withdrawal from the contract, and the possibility of withholding payment of the price until fulfillment of obligations due to non-compliance of the item with the contract improved consumers’ protection. In contrast, introducing a hierarchy of remedies for non-conformity of sold goods and the obligation to take into account the need to promote more sustainable consumption and circular economy when interpreting the provisions transposing Directive 2019/771 have a negative impact on consumer legal position. Finally, chosen manner of transposition lead to the fragmentation of the system of liability for non-conformity with the sales contract and further fragmentation of the regulation of contracts for the supply of digital content and services.




Bibliografia (References)

  1. Akademicki projekt zmiany kodeksu cywilnego, Kwartalnik Prawa Prywatnego 2021, z. 2.
  2. Bach I., Wöbbeking M., Das Haltbarkeitserfordernis der Warenkauf-RL als neuer Hebel für mehr Nachhaltigkeit?, Neue Juristische Wochenschrift 2020, z. 37.
  3. Bańczyk W., Alokacja ryzyka zmiany okoliczności podczas wykonywania długoterminowej umowy o dzieło i o roboty budowlane – w kierunku umowy rozwijającej się, Kraków 2017.
  4. Beckers A., Environmental Protection meets Consumer Sales, European Review of Contract Law 2018, nr 2, https://doi.org/10.1515/ercl-2018-1009.
  5. Brzozowski A., [w:] Kodeks cywilny, t. 2, Komentarz. Art. 450–1088. Przepisy wprowadzające, red. K. Pietrzykowski, Legalis/el. 2021.
  6. Carvalho J.M., Sale of Goods and Supply of Digital Content and Digital Services – Overview of Directives 2019/770 and 2019/771, Journal of European Consumer and Market Law 2019, nr 5.
  7. Cooper D.R., Gutowski T.G., The Environmental Impacts of Reuse: A Review, Journal of Industrial Ecology 2017, nr 21(1), https://doi.org/10.1111/jiec.12388.
  8. de Franceschi A., Planned Obsolescence challenging the Effectiveness of Consumer Law and the Achievement of a Sustainable Economy, Journal of European Consumer and Market Law 2018, nr 6.
  9. Dybka W., Odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi w świetle Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/771 w sprawie niektórych aspektów umów sprzedaży towarów, Internetowy Przegląd Prawniczy Towarzystwa Biblioteki Słuchaczów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019, nr 3, https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/130856/dybka_odpowiedzialnosc_sprzedawcy_z_tytulu_rekojmi_2019.pdf?sequence=1&isAllowed=y.
  10. García Goldar M., The inadequate approach of Directive (EU) 2019/771 towards the circular economy, Maastricht Journal of European and Comparative Law 2021, t. 29, nr 1, https://doi.org/10.1177/1023263X211051827.
  11. Gnela B., Uwagi na temat wybiórczego rozszerzania zakresu ochrony konsumenckiej na niektórych przedsiębiorców będących osobami fizycznymi, Acta Universitatis Wratislaviensis 2022, nr 4101, https://doi.org/10.19195/0524-4544.334.51.
  12. Habryn-Chojnacka E., [w:] Kodeks cywilny, t. 2, Komentarz. Art. 353–626, red. M. Gutowski, Legalis/el. 2022.
  13. Havu K., Digital Single Market, digital content and consumer protection – critical reflections, [w:] Online Distribution of Content in the EU, red. T. Pihlajarinne, J. Vesala, O. Honkkila, Cheltenham–Northampton 2019.
  14. Howells G., Twigg-Flesner C., Wilhelmsson T., Rethinking EU Consumer Law, Abingdon 2018.
  15. Jagielska M., Od konsumenta do użytkownika (o istotnej zmianie współczesnego prawa konsumenckiego), Państwo i Prawo 2021, nr 11.
  16. Kabza J., Przepisy o quasi-konsumentach a zasada równości przedsiębiorców, [w:] Swoboda działalności gospodarczej. Próba oceny polskich regulacji prawnych, red. J. Glumińska-Pawlic, B. Przywora, Warszawa 2021.
  17. Kalamees P., Goods with Digital Elements And The Seller’s Updating Obligation, Journal of Intellectual Property, Information Technology and E-Commerce Law 2021, nr 12.
  18. Keirsbilck B., Terryn E., Michel A., Alogna I., Sustainable Consumption and Consumer Protection Legislation, Luxembourg 2020, https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/IDAN/2020/648769/IPOL_IDA(2020)648769_EN.pdf.
  19. Kołodziej A., Harmonizacja pełna uprawnień konsumenta w razie niezgodności towaru z umową w dyrektywie 2019/771 o sprzedaży towarów, cz. 2, Przegląd Prawa i Administracji 2022, nr 4116, https://doi.org/10.19195/0137-1134.128.11.
  20. Kołodziej A., Wpływ zastosowania metody harmonizacji pełnej w zakresie uprawnień konsumenta w dyrektywie 2019/771 na przyszłą zmianę kodeksowego poziomu ochrony konsumenta z rękojmi, cz. 1, Przegląd Prawa i Administracji 2021, nr 4072, https://doi.org/10.19195/0137-1134.127.14.
  21. Koman K., Środki ochrony prawnej konsumentów w przypadku braku zgodności treści lub usług cyfrowych z umową, internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny 2020, nr 7, https://ikar.wz.uw.edu.pl/images/numery/70/iKAR_7_9_20__7Koman.pdf.
  22. Kubiak-Cyrul A., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. M. Załucki, Legalis/el. 2020.
  23. Kurowska A., Implementacja dyrektywy o sprzedaży konsumenckiej do porządków prawnych wybranych państw członkowskich, Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego 2008, nr 6.
  24. Lorenz S., Die Umsetzung der EU-Warenkaufrichtlinie in deutsches Recht, Neue Juristische Wochenschrift 2021, z. 29.
  25. Mak V., Lujinovic E., Towards a Circular Economy in EU Consumer Markets – Legal Possibilities and Legal Challenges and the Dutch Example, Journal of European Consumer and Market Law 2019, nr 1(1).
  26. Mak V., Performance-Oriented Remedies in European Sale of Goods Law, London 2009.
  27. Micklitz H.-W., Squaring the Circle? Reconciling Consumer Law and the Circular Economy, Journal of European Consumer and Market Law 2019, nr 6.
  28. Mikłaszewicz P., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. serii K. Osajda, red. tomu W. Borysiak, Legalis/el. 2022.
  29. Namysłowska M., Jabłonowska A., Wiaderek F., Implementation of the Digital Content Directive in Poland: A Fast Ride on a Tandem Bike against the Traffic, Journal of Intellectual Property, Information Technology and E-Commerce Law 2021, nr 2.
  30. Pecyna M., Implementacja dyrektywy o umowach o dostarczanie treści cyfrowych lub usługi cyfrowej — wyzwania dla ustawodawcy krajowego, Kwartalnik Prawa Prywatnego 2021, z. 3.
  31. Południak-Gierz K., Dochodzenie roszczeń konsumenckich względem dostawców treści i usług cyfrowych, Warszawa 2022, https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2023/03/IWS_Poludniak-Gierz-K._Dochodzenie-roszczenkonsumenckich-wzgledem-dostawcow-tresci-i-uslug-cyfrowych.pdf.
  32. Południak-Gierz K., Eco-reasonableness. Possibility of incorporating green principles into general private law clauses, [w:] Quo vadis commercial contract? Reflections on sustainability, ethics and technology in the emerging law and practice of global commerce, red. M. Heidemann, M. Andenas, Cham 2023.
  33. Południak-Gierz K., Wpływ regulacji dyrektyw 2019/770 oraz 2019/771 z zakresu rękojmi na poziom ochrony polskich konsumentów względem rozwiązań w tym zakresie obowiązujących w Kodeksie cywilnym. Implementacja do polskiego porządku prawnego dyrektyw konsumenckich na przykładzie dyrektyw 2019/770 i 2019/771, Warszawa 2022, https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2022/10/IWS_Poludniak-Gierz-K.-_Wplywregulacji-dyrektywy-2019.770-oraz-dyrektywy-2019.771-z-zakresu-rekojmi-napoziom-ochrony-polskich-konsumentow.pdf.
  34. Radwański M., Implementacja dyrektywy 2019/771 do polskiego porządku prawnego – wybrane problemy, [w:] Reklamacje, mediacje i inne postępowania w sprawach konsumenckich, red. Z. Długosz, K. Podgórski, E. Sługocka-Krupa, Legalis/el. 2021.
  35. Schulze R., Zoll F., European Contract Law, Baden-Baden 2021.
  36. Sein K., Spindler G., The new Directive on Contracts for Supply of Digital Content and Digital Services – Conformity Criteria, Remedies and Modifications, cz. 2, European Review of Contract Law 2019, nr 15(4), https://doi.org/10.1515/ercl-2019-0022.
  37. Sein K., Spindler G., The new Directive on Contracts for the Supply of Digital Content and Digital Services – Scope of Application and Trader’s Obligation to Supply, cz. 1, European Review of Contract Law 2019, nr 15(3), https://doi.org/10.1515/ercl-2019-0016.
  38. Targosz T., Wyrwiński M., Dostarczanie treści cyfrowych a umowa sprzedaży. Uwagi na tle projektu nowelizacji art. 555 kodeksu cywilnego, Forum Prawnicze 2015, nr 1.
  39. Terryn E., A Right to Repair? Towards Sustainable Remedies in Consumer Law, [w:] Consumer Protection in a Circular Economy, red. B. Keirsbilck, E. Terryn, Cambridge 2019.
  40. Terryn E., The New Consumer Agenda: A Further Step Toward Sustainable Consumption?, Journal of European Consumer and Market Law 2021, nr 1.
  41. Terryn E., Van Gool E., The Role of European Consumer Regulation in Shaping the Environmental Impact of E-Commerce, Journal of European Consumer and Market Law 2021, nr 3, https://doi.org/10.2139/ssrn.3732911.
  42. Tulibacka M., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. serii K. Osajda, red. tomu W. Borysiak, Legalis/el. 2022.
  43. Valant J., Briefing, Planned obsolescence: Exploring the issue, https://tinyurl.com/z295cct.
  44. Van Gool E., Michel A., The New Consumer Sales Directive 2019/771 and Sustainable Consumption: A Critical Analysis, Journal of European Consumer and Market Law 2021, nr 4, https://doi.org/10.2139/ssrn.3732976.
  45. White Paper on Remixes, First Sale, and Statutory Damages 2016, https://www.uspto.gov/sites/default/files/documents/copyrightwhitepaper.pdf.
  46. Wiak J., Rozszerzenie ochrony konsumenckiej w kodeksie cywilnym, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 2020, nr 5, https://doi.org/10.33226/0137-5490.2020.5.4.
  47. Wiewiórowska-Domagalska A., Refleksje na tle orzecznictwa sądów powszechnych w zakresie sprzedaży konsumenckiej, Prawo w Działaniu 2014, t. 20, https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2018/09/Aneta-Wiewi%C3%B3rowska-Domagalska-Refleksje-na-tle-orzecznictwa-s%C4%85d%C3%B3w-powszechnych-w-zakresiesprzeda%C5%BCy-konsumenckiej-206.pdf.
  48. Wiewiórowska-Domagalska A., Zoll F., Południak-Gierz K., Bańczyk W., Transpozycja dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady EU 2019/771 z dnia 20 maja 2019 r. w sprawie niektórych aspektów umów sprzedaży towarów, Kwartalnik Prawa Prywatnego 2021, z. 4.
  49. Wyżykowski B., Ochrona „konsumencka” niektórych osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą – wybrane zagadnienia, internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny 2020, nr 7(9), https://ikar.wz.uw.edu.pl/images/numery/70/iKAR_7_9_20___10Wyzykowski.pdf.
  50. Zachariadis T., Legislation or Economic Instruments for a Successful Environmental Policy? Reflections After „Dieselgate”, [w:] Environmental Policy: An Economic Perspective, red. T. Walker, S. Goubran, N. Sprung-Much, Hoboken 2020.
  51. Zagrobelny K., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Legalis/el. 2021.
  52. Zoll F., Czy nowa dyrektywa o sprzedaży zapowiada ekologiczną rewolucję? Uwagi na kanwie kilku niemieckich orzeczeń odnoszących się do kwestii ochrony środowiska w związku z odpowiedzialnością z tytułu rękojmi, [w:] Nauka prawa a wyzwania XXI wieku. Księga jubileuszowa z okazji 170-lecia istnienia Towarzystwa Biblioteki Słuchaczów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, red. K. Oplustil, P. Tuleja, K. Prokopowicz, Kraków 2022.
  53. Zoll F., Ekologiczne prawo sprzedaży – bardzo wstępne uwagi, [w:] Wykonanie zobowiązań. Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Adamowi Brzozowskiemu, red. K. Bilewska, D. Krekora-Zając, Warszawa 2021.
  54. Zoll F., O (nie)znowelizowanym pojęciu konsumenta, czyli o chęci uniknięcia niejasności i co z tego wynikło, [w:] Usus magister est optimus. Rozprawy prawnicze ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Kubasowi, red. B. Jelonek-Jarco, R. Kos, J. Zawadzka, Warszawa 2016.
  55. Zoll F., Południak-Gierz K., Bańczyk W., Poland, [w:] Harmonizing Digital Contract Law, The Impact of EU Directives 2019/770 and 2019/771 and the Regulation of Online Platforms, red. A. de Franceschi, R. Schulze, Baden-Baden 2023.
  56. Zoll F., Południak-Gierz K., Bańczyk W., Sustainable consumption and circular economy in the Directive 2019/771, Pravovedenie 2020, nr 4, https://doi.org/10.21638/spbu25.2020.406.
  57. Zoll F., Problem negatywnego uzgodnienia cech rzeczy sprzedanej — w oczekiwaniu na wspólne europejskie prawo sprzedaży, Transformacje Prawa Prywatnego 2012, nr 2.
  58. Zoll F., Rękojmia: odpowiedzialność sprzedawcy, Legalis/el. 2018.

Jak cytować (How to cite this)

K. Południak-Gierz, Wpływ dyrektyw 2019/770 oraz 2019/771 na poziom ochrony konsumenta w ramach reżimu rękojmi w prawie polskim, Prawo w Działaniu 2023, t. 54, https://doi.org/10.32041/pwd.5406

Loading