Marcin Wielec, Tomasz Bojanowski
Przesłuchanie świadka w procesie karnym w trybie art. 185e Kodeksu postępowania karnego
Hearing a witness in criminal proceedings under Article 185e of the Polish Code of Criminal Procedure
Prawo w Działaniu 2024, tom 57
Streszczenie
Przedmiotem artykułu jest analiza nowego specjalnego trybu przesłuchania w procesie karnym w myśl art. 185e Kodeksu postępowania karnego na tle modelu postępowania przygotowawczego. Omawiany przepis jest częścią dużej nowelizacji, tzw. ustawy antyprzemocowej 2.0. Autorzy dokonują rozważań na temat dotychczasowego katalogu czynności sądu w postępowaniu przygotowawczym, następnie analizują specjalny tryb przesłuchania z art. 185e k.p.k., który jest nową czynnością sądu w postępowaniu przygotowawczym. Zdaniem autorów nowelizację tę należy ocenić pozytywnie, ponieważ czyni ona wymiar sprawiedliwości przyjazny osobom wykluczonym. Co więcej, jest to przyczynek do dyskusji nad zmianą modelu sądowej kontroli postępowania przygotowawczego i określenia roli organów biorących udział w tym stadium postępowania.
Abstract
The article analyses the new special procedure for hearing witnesses in criminal proceedings under Article 185e of the Polish Code of Criminal Procedure, based on the model in pre-trial investigation. The provision discussed is part of a wide-ranging amendment of the so-called anti-violence act 2.0. The authors consider the currently applicable catalogue of activities that the courts undertake in pre-trial investigation, and subsequently analyse the special hearing procedure under Article 185e of the Code of Criminal Procedure, which is a new procedure for the courts in pre-trial investigation. The authors of this article believe this amendment should be evaluated as positive, because it makes the justice system more friendly to the excluded. Furthermore, this is a starter for a discussion on changing the judicial review model in pre-trial investigation and specifying the role of authorities taking part at this stage of proceedings.
Bibliografia (References)
- Antoniak-Drożdż A., Przesłuchanie dziecka w procesie karnym – uwagi praktyczne, Prokuratura i Prawo 2006, nr 6.
- Bojanowski T., Rola biegłego psychologa w przesłuchaniu małoletniego świadka, [w:] Współczesne problemy polskiego procesu karnego, red. M. Wielec, G. Ocieczek, B. Oręziak, J. Repeć, K. Łuniewska, Lublin 2021.
- Bondarczuk I., Przesłuchanie małoletniego w procesie karnym w trybie art. 185a i 185b k.p.k., Wrocławskie Studia Erazmiańskie. Zeszyty Studenckie 2009, z. 2.
- Buchholz A., Komunikacja z osobą z niepełnosprawnością. Alternatywne metody komunikacji, [w:] Osoba z niepełnosprawnością intelektualną w postępowaniach sądowych i przed innymi organami, red. M. Zima-Parjaszewska, Warszawa 2015.
- Eichstaedt K., Instytucja sędziego śledczego w okresie międzywojennym, Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego 2014, t. 17.
- Eichstaedt K., Ponownie na temat sędziego śledczego, Prokuratura i Prawo 2005, nr 1.
- Eichstaedt K., Przesłuchanie świadka w postępowaniu przygotowawczym przez sąd, Przegląd Sądowy 2003, nr 7–8.
- Eichstaedt K., Rola sądu w postępowaniu przygotowawczym a instytucja sędziego śledczego, Warszawa 2009.
- Grajewski J., Paprzycki L.K., Steinborn S., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. 1, Kraków 2006.
- Grzegorczyk T., Kilka refleksji na temat sugestii wprowadzenia instytucji sędziego śledczego, [w:] Węzłowe problemy procesu karnego, red. P. Hofmański, Warszawa 2010.
- Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego, t. 1, Komentarz do art. 1–467, Warszawa 2014.
- Grzegorczyk T., Tylman J., Polskie postępowanie karne, Warszawa 2022.
- Hofmański P. [red.], Kodeks postępowania karnego, t. 1, Komentarz do art. 1–296, Warszawa 2011.
- Hofmański P., Przyszła reforma procedury karnej. A może by tak sięgnąć po no case to answer?, Studia Iuridica Toruniensia 2020, t. 27, nr 2.
- Horna M., Nowelizacja kodeksu postępowania karnego a ochrona małoletniego podczas przesłuchania, Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka 2014, t. 13, nr 2, https://dzieckokrzywdzone.fdds.pl/index.php/DK/article/view/19.
- Kaftal A., Model postępowania przygotowawczego de lege ferenda w prawie Polski, Studia Prawnicze 1989, nr 1.
- Kąkol C., Przesłuchanie jednorazowe, ale z wyjątkami, Rzeczpospolita z 24.01.2011 r.
- Koredczuk J., [w:] System Prawa Karnego Procesowego, t. 1, cz. 1, red. P. Hofmański, Warszawa 2013.
- Kościelniak-Marszał M., Sędzia śledczy w ujęciu prawno-historycznym, [w:] Węzłowe problemy procesu karnego, red. P. Hofmański, Warszawa 2010.
- Krawiec A., Przesłuchanie małoletniego pokrzywdzonego w polskim procesie karnym, Wojskowy Przegląd Prawniczy 2007, nr 1.
- Krawiec A.Z., Przesłuchanie małoletniego świadka po nowelizacji Kodeksu postępowania karnego, Prokuratura i Prawo 2013, nr 12.
- Kruszyński P. [red.], Wykład prawa karnego procesowego, Białystok 2012.
- Kruszyński P., Warchoł M., Pozycja sędziego śledczego na tle modeli postępowania przygotowawczego, cz. 1, Palestra 2008, nr 3–4.
- Kruszyński P., Warchoł M., Pozycja sędziego śledczego na tle modeli postępowania przygotowawczego, cz. 2, Palestra 2008, nr 5–6.
- Kruszyński P., Warchoł M., Sędzia śledczy. Argumenty za i przeciw, [w:] Węzłowe problemy procesu karnego, red. P. Hofmański, Warszawa 2010.
- Kulesza C., [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. K. Dudka, Warszawa 2023.
- Kulesza C., Postępowanie przygotowawcze. Rozwiązania modelowe, [w:] Nowe uregulowania prawne w kodeksie postępowania karnego z 1997 r., red. P. Kruszyński, Warszawa 1997.
- Kulesza C., Sędzia śledczy a współczesny proces karny (na tle prawnoporównawczym), Państwo i Prawo 2008, z. 7.
- Kulesza C., Sędzia śledczy na tle zmian europejskich modeli postępowania przygotowawczego, [w:] Węzłowe problemy procesu karnego, red. P. Hofmański, Warszawa 2010.
- Kulesza C., Sędzia śledczy w modelu postępowania przygotowawczego na tle prawnoporównawczym, Białystok 1991.
- Kurowski M., [w:] Kodeks postępowania karnego, t. 1, Komentarz aktualizowany, red. D. Świecki, LEX/el. 2023.
- Kurowski M., Sydor P., „Śledcze” czynności sądowe w postępowaniu przygotowawczym w aspekcie praktycznym, Przegląd Sądowy 2011, nr 1.
- Kwiatkowska-Darul V., Przesłuchanie dziecka w polskiej procedurze karnej – zagadnienie ogólne, Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka 2004, t. 3, nr 1, https://dzieckokrzywdzone.fdds.pl/index.php/DK/article/view/145.
- Lach A., Karnoprocesowe instrumenty zwalczania pedofilii i pornografii dziecięcej w Internecie, Prokuratura i Prawo 2005, nr 10.
- Lach A., Przesłuchanie na odległość w postępowaniu karnym, Państwo i Prawo 2006, nr 12.
- Lewandowski S., Argumentum a contrario, [w:] Retoryczne i logiczne podstawy argumentacji prawniczej, LEX/el. 2015.
- Łada-Bieńkowski K., Postulaty reformy procesu karnego (referat sprawozdawczy), Warszawa 1936.
- Malinowska-Krutul K., Czynności sądowe w postępowaniu przygotowawczym, Prokuratura i Prawo 2008, nr 10.
- Materniak-Pawłowska M., Instytucja sędziego śledczego w II Rzeczypospolitej, Czasopismo Prawno-Historyczne 2013, t. 65, z. 1.
- Myrna B., 185a kodeksu postępowania karnego i kilka uwag na tle jego stosowania, Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego 2005, nr 17.
- Paprzycki L.K., [w:] J. Grajewski, L.K. Paprzycki, S. Steinborn, Kodeks postępowania karnego, t. 1, Warszawa 2015.
- Pieńkowska F., Fornalik I., Przesłuchiwanie świadków z niepełnosprawnością intelektualną, Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka 2018, t. 17, nr 4, https://dzieckokrzywdzone.fdds.pl/index.php/DK/article/view/694.
- Siewierski M., O reformę postępowania przygotowawczego, Archiwum Kryminologiczne 1933, z. 2.
- Siewierski M., Uwagi krytyczne nad śledztwem i dochodzeniem według k.p.k., Archiwum Kryminologiczne 1933, z. 1.
- Skowron A., Rzetelny proces karny w ujęciu Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, Prokuratura i Prawo 2017, nr 11.
- Stefanicki R., Klauzula antykumulacyjna. Wybrane problemy związane z jej stosowaniem, Prokuratura i Prawo 2009, nr 4.
- Stefański R.A., Krytycznie o obecnym modelu postępowania przygotowawczego, [w:] Węzłowe problemy procesu karnego, red. P. Hofmański, Warszawa 2010.
- Stefański R.A., Szczególne tryby przesłuchania w postępowaniu karnym świadka małoletniego, który nie ukończył 15 lat, Wojskowy Przegląd Prawniczy 2005, nr 4.
- Stefański R.A., Zabłocki S., [w:] Kodeks postępowania karnego, t. 3, red. R.A. Stefański, S. Zabłocki, Warszawa 2017.
- Stocka K., Przesłuchanie świadka w trybie art. 185a k.p.k., Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego 2004, nr 16.
- Tylman J., Uwagi o modelu postępowania przygotowawczego, [w:] Węzłowe problemy procesu karnego, red. P. Hofmański, Warszawa 2010.
- Waltoś S., Hofmański P., Proces karny – zarys systemu, Warszawa 2020.
- Waltoś S., Model postępowania przygotowawczego na tle porównawczym, Warszawa 1968.
- Waltoś S., Sędzia śledczy – gwarant praworządnego procesu karnego, [w:] Nowy model postępowania przygotowawczego – sędzia śledczy. Warszawa, 22 marca 2010 r., Warszawa 2010.
- Wielec M., Horna-Cieślak M., Masłowska P., Przesłuchanie małoletniego pokrzywdzonego po nowelizacji Kodeksu postępowania karnego wprowadzonej ustawą z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz ustawy – Kodeks postępowania karnego – wyniki badań aktowych, Prawo w Działaniu 2019, t. 39, https://doi.org/10.32041/pwd.3902.
- Wilkowska-Płóciennik A., Przesłuchanie pokrzywdzonego dziecka w trybie art. 185a k.p.k., Prokuratura i Prawo 2010, nr 6.
- Zagadnienia postępowania przygotowawczego (Dyskusja w Seminarium Prawa Karnego I.J.P.), Archiwum Kryminologiczne 1937, z. 3–4.
Jak cytować (How to cite this)
M. Wielec, T. Bojanowski, Przesłuchanie świadka w procesie karnym w trybie art. 185e Kodeksu postępowania karnego, Prawo w Działaniu 2024, t. 57, https://doi.org/10.32041/pwd.5707