Agnieszka Ogrodnik-Kalita


 


 

Sprzedaż nieruchomości obciążonej hipoteką jako czynność zarządu majątkiem dziecka

Sale of mortgaged real estate as an act of management of child’s property


Prawo w Działaniu 2024, tom 58



Streszczenie

Przedmiotem rozważań zawartych w artykule jest jedna z czynności zarządu majątkiem dziecka, tj. sprzedaż nieruchomości obciążonej hipoteką. Nieruchomość obciążona hipoteką może stać się składnikiem majątku dziecka na skutek różnych zdarzeń prawnych. Możliwe jest również obciążenie hipoteką nieruchomości już stanowiącej składnik majątku dziecka. Zdaniem autorki sprzedaż takiej nieruchomości przekracza granice zwykłego zarządu majątkiem dziecka. Szczegółowej analizie została poddana treść postanowienia sądu opiekuńczego zezwalającego na sprzedaż nieruchomości. Autorka podkreśliła konieczność zamieszczenia w nim minimalnej ceny, za jaką nieruchomość może zostać sprzedana, i znaczenie operatu szacunkowego w tym kontekście. Podjęła również próbę określenia sposobu wyznaczenia wysokości kwoty ze sprzedaży nieruchomości, jaką rodzice będą zobowiązani zabezpieczyć w majątku dziecka, i okoliczności warunkujących ewentualne wypłaty środków, które zostały zabezpieczone. W tym kontekście autorka częściowo wykorzystała orzecznictwo dotyczące podziału majątku wspólnego małżonków, w skład którego wchodzi nieruchomość obciążona hipoteką, uwzględniając zasady zarządu majątkiem dziecka.


 

Abstract

The article discusses one of the acts of management of child’s property, that is sale of mortgaged real estate. It can become an element of child’s property as a result of various legal events. It is also possible to mortgage the real estate which has already been a part of the child’s property. In the author’s opinion, sale of such real estate goes beyond the limits of ordinary management of the child’s property. The content of a decision by a guardianship court, permitting sale of real estate, has been analysed in detail. The author emphasises that it is necessary to specify in the judicial decision the minimum price at which the real estate can be sold, and highlights the significance of an appraisal report in this context. The author also attempted to specify the manner of determining the amount from the sale of the real estate that the parents are obliged to secure in the child’s property, and the conditions of possible payment of the funds that have been secured. In this context, the author draws partially on the judicial decisions concerning the division of spouses’ joint property which comprises mortgaged real estate, taking into account the rules of management of child’s property.




Bibliografia (References)

 

    1. Andrzejewski M., Application of the Clause of the Good of the Child: Reflections inspired by the Decision of the Supreme Court on the creation of foster families, Studia Iuridica Lubliniensa 2021, t. 30, nr 5, https://doi.org/10.17951/sil.2021.30.5.29-51.
    2. Andrzejewski M., Prawo rodzinne i opiekuńcze, Warszawa 2010.
    3. Bieranowski A., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 2, Własność i inne prawa rzeczowe (art. 126–352), red. M. Habdas, M. Fras, Warszawa 2018.
    4. Biernacki P., Dobro dziecka w praktyce notarialnej, Rejent 2019, nr 9.
    5. Bodył-Szymala P., Małoletni posiadaczem rachunku bankowego, cz. 1, Prawo Bankowe 2004, nr 12.
    6. Bodył-Szymala P., Małoletni posiadaczem rachunku bankowego, 2, Prawo Bankowe 2005, nr 1.
    7. Breyer S., Przeniesienie własności nieruchomości, Warszawa 1975.
    8. Brzozowski A., Kocot W.J., Skowrońska-Bocian E., Prawo cywilne. Część ogólna, Warszawa 2022.
    9. Ciepła H., Zarząd majątkiem dziecka, Rodzina i Prawo 2012, nr 20–21.
    10. Czech T., Kredyt hipoteczny. Komentarz, LEX/el. 2022.
    11. Czech T., Księgi wieczyste i hipoteka, t. 2, Hipoteka, LEX/el. 2022.
    12. Dobrzański B., [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. B. Dobrzański, J. Ignatowicz, Warszawa 1975.
    13. Dydenko J., Telega T., Wycena nieruchomości. Komentarz do ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzenia operatu szacunkowego, Warszawa 2018.
    14. Frąckowiak J., Obowiązek zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych dziecka, Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo 1981, nr 582.
    15. Gajda J., [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2021.
    16. Giler R., Kodeks rodzinny i opiekuńczy w praktyce notarialnej. Wybrane zagadnienia, Nowy Przegląd Notarialny 2000, nr 3–4.
    17. Gniewek E., Prawo rzeczowe, Warszawa 2014.
    18. Gołąb R., Zakres swobody przyznanej małoletniemu w ramach umowy rachunku bankowego, Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo 2009, nr 3161.
    19. Gołębiowski K., Prawo rodzinne, Warszawa 2023.
    20. Gołębiowski K., Uwagi dotyczące zarządu majątkiem dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską, [w:] Wybrane zagadnienia polskiego prawa prywatnego. Księga pamiątkowa ku czci Doktora Józefa Kremisa i Doktora Jerzego Strzebinczyka, red. J. Jezioro, K. Zagrobelny, Wrocław 2019.
    21. Gonet W., Pełnomocnictwo, prokura, reprezentacja stron umów w obrocie nieruchomościami, Warszawa 2019.
    22. Górecki J., Wybrańczyk D., Uwzględnienie obciążenia hipoteką przy ustalaniu wartości nieruchomości należącej do majątku wspólnego małżonków w postępowaniu o podział tego majątku, Gdańskie Studia Prawnicze 2019, nr 4.
    23. Górecki J., Wybrańczyk D., Zarząd nieruchomością małoletniego sprawowany przez jego rodziców, Rejent 2022, nr 7.
    24. Gromek K., Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2009.
    25. Heropolitańska I., [w:] I. Heropolitańska, A. Nierodka, Ustawa o kredycie hipotecznym oraz nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami. Komentarz, LEX/el. 2019.
    26. Ignatowicz J., Nazar M., Prawo rodzinne, Warszawa 2016.
    27. Ignatowicz J., Stefaniuk K., Prawo rzeczowe, Warszawa 2022.
    28. Jasiakiewicz T., Odrzucenie spadku przez rodziców działających w imieniu dziecka. Glosa do uchwały SN z 22.05.2018 r., III CZP 102/17, Państwo i Prawo 2022, nr 1.
    29. Jasiakiewicz T., W poszukiwaniu środków ochrony prawnej małoletniego spadkobiercy przed mimowolnym przyjęciem spadku, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2019, t. 81, nr 4, https://doi.org/10.14746/rpeis.2019.81.4.10.
    30. Jędrejek G., Postępowanie o podział majątku wspólnego, w skład którego wchodzi nieruchomość obciążona hipoteką, Monitor Prawniczy 2010, nr 9.
    31. Justyński T., Uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 22 maja 2018 r., III CZP 102/17. Glosa, Orzecznictwo Sądów Polskich 2020, nr 3.
    32. Justyński T., Zezwolenie sądu na rodzicielską czynność zarządu majątkiem dziecka. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z 15 lutego 2019 r., III CZP 85/18, Krakowski Przegląd Notarialny 2019, nr 4.
    33. Kallaus A., Udział osoby małoletniej w postępowaniu opiekuńczym, Poznań 2015.
    34. Kalus S., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 1, Część ogólna (art. 1–125), red. M. Habdas, M. Fras, Warszawa 2018.
    35. Kucia B., Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego, [w:] Prawo prywatne wobec wyzwań współczesności. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Leszkowi Ogiegle, red. M. Fras, P. Ślęzak, Warszawa 2017.
    36. Kunicki A., Pojęcie zwykłego zarządu w prawie rodzinnym i opiekuńczym, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1968, nr 3.
    37. Łukasiewicz J.M., Łukasiewicz R., Prawo rodzinne, Warszawa 2021.
    38. Łukasiewicz J.M., Ochrona środków pieniężnych dziecka, [w:] Aksjologia prawa cywilnego i cywilnoprawna ochrona dóbr, red. J. Pisuliński, J. Zawadzka, Warszawa 2020.
    39. Łukasiewicz J.M., Zarząd środkami o szczególnym przeznaczeniu w zakresie zarządu majątkiem dziecka, [w:] Prawo rodzinne i spadkowe wobec współczesnych zjawisk technologicznych i społecznych, red. J.M. Łukasiewicz, M. Załucki, Toruń 2018.
    40. Maniszewska-Ejsmont J., O potrzebie przyjęcia de lege ferenda sankcji bezskuteczności zawieszonej (negotium caludicans) przy czynnościach zarządu majątkiem dziecka, Civitas et Lex 2023, t. 37, nr 1, https://doi.org/10.31648/cetl.7586.
    41. Marciniak J., Treść i sprawowanie opieki nad małoletnim, Warszawa 1975.
    42. Mróz T., Zgoda małżonka na dokonanie czynności prawnej w ustroju majątkowej wspólności ustawowej, Warszawa 2011.
    43. Nazar M., [w:] System Prawa Prywatnego, t. 11, Prawo rodzinne i opiekuńcze, red. T. Smyczyński, Warszawa 2014.
    44. Nowakowski M.J., Wartość nieruchomości obciążonej hipotecznie w postępowaniu działowym – glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 26 stycznia 2017 r., I CSK 54/16, Glosa 2019, nr 3.
    45. Ogrodnik-Kalita A., Darowizna nieruchomości jako czynność zarządu majątkiem dziecka a ochrona jego dobra, Kwartalnik Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury 2024, t. 53, z. 1, https://doi.org/10.53024/3.1.53.2024.
    46. Ogrodnik-Kalita A., Odrzucenie w imieniu dziecka spadku, którego pasywa wyczerpują lub przewyższają wartość aktywów. Uwagi na tle uchwały Sądu Najwyższego z 22 maja 2018 r., III CZP 102/17, Zeszyty Prawnicze 2021, t. 21, nr 4, https://doi.org/10.21697/zp.2021.21.4.04.
    47. Radkiewicz T., Nieruchomości obciążone hipoteką jako przedmiot postępowania o podział majątku, [w:] Wokół problematyki małżeństwa w aspekcie materialnym i procesowym, red. J.M. Łukasiewicz, A.M. Arkuszewska, A. Kościółek, Toruń 2017.
    48. Radwański Z., Olejniczak A., Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2017.
    49. Rogoń D., [w:] Ustawa o kredycie hipotecznym oraz nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami. Komentarz, red. K. Osajda, Legalis/el. 2019.
    50. Romanow S., Zarząd majątkiem dziecka sprawowany przez rodziców, Transformacje Prawa Prywatnego 2021, nr 1.
    51. Sekuła-Leleno M., Granice obowiązku informacyjnego notariusza przy sporządzaniu aktu notarialnego – glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2019 r. (IV CSK 224/18), Ius Novum 2020, t. 14, nr 3.
    52. Skiepko K., Komentarz do spraw o podział majątku wspólnego małżonków, Warszawa 2015.
    53. Słyk J., [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. K. Osajda, Legalis/el. 2019.
    54. Słyk J., [w:] Komentarze Prawa Prywatnego, t. 5, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. K. Osajda, Warszawa 2017.
    55. Słyk J., Orzekanie w sprawach o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka, Prawo w Działaniu 2015, t. 21, https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2018/09/Jerzy-S%C5%82yk-Orzekanie-w-sprawach-o-zezwolenie-na-dokonanie-czynno%C5%9Bci-przekraczaj%C4%85cej-zakres-zwyk%C5%82ego-zarz%C4%85du-maj%C4%85tkiem-dziecka-191.pdf.
    56. Smyczyński T., Andrzejewski M., Prawo rodzinne i opiekuńcze, Warszawa 2022.
    57. Sokołowski T., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 1, Część ogólna, red. A. Kidyba, Warszawa 2012.
    58. Sokołowski T., [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. H. Dolecki, T. Sokołowski, Warszawa 2013.
    59. Sokołowski T., Ochrona interesu majątkowego dziecka, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1985, nr 2.
    60. Sokołowski T., Prawo rodzinne. Zarys wykładu, Poznań 2013.
    61. Sokołowski T., Władza rodzicielska nad dorastającym dzieckiem, Poznań 1987.
    62. Stecki L., Umowa darowizny, Warszawa–Poznań 1974.
    63. Strzebinczyk J., [w:] System Prawa Prywatnego, t. 12, Prawo rodzinne i opiekuńcze, red. T. Smyczyński, Warszawa 2011.
    64. Strzebinczyk J., Prawo rodzinne, Warszawa 2013.
    65. Sylwestrzak A., Zarząd dochodami z majątku dziecka, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2018, nr 4.
    66. Tenenbaum-Kulig M., Darowizna w polskim prawie zobowiązań, Warszawa 2021.
    67. Urbańska-Łukaszewicz A., Wykonywanie prawa własności nieruchomości przez małżonków pozostających w ustawowym ustroju małżeńskim a ochrona rodziny, Warszawa 2016.
    68. Wicherek P., [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. M. Habdas, M. Fras, Warszawa 2021.
    69. Winiarz J., Prawo rodzinne, Warszawa 1994.
    70. Wolter A., Ignatowicz J., Stefaniuk K., Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 2018.
    71. Zegadło R., Zarząd majątkiem dziecka, Monitor Prawniczy 2005, nr 18.
    72. Zieliński A., Piecza nad majątkiem osoby poddanej opiece, Palestra 1985, nr 1.

Jak cytować (How to cite this)

 

A. Ogrodnik-Kalita, Sprzedaż nieruchomości obciążonej hipoteką jako czynność zarządu majątkiem dziecka, Prawo w Działaniu 2024, t. 58, https://doi.org/10.32041/pwd.5805

Loading