Anna Barczak

Abstract

The subject of this study is an attempt to present the essence of crimes against the environment, from the point of view of the provided criminal sanctions and their comparison with the repressive measures existing in Polish criminal law, against the background of the latest changes in this area, introduced by the Act amending certain acts to counteract environmental crime. The role of Polish environmental criminal law in international criminal law is excluded from the research.

The research thesis is that the adoption of the Act on Counteracting Environmental Crime is a positive direction in combating environmental crimes. The issue of whether the current criminal law ensures the environment sufficient protection and rational management of the environment through claims protecting subjective rights requires emphasis. The issues covered by the topic are particularly valid due to the entry into force of the Act on Counteracting Environmental Crime and due to the subject of protection, which is the environment.

To achieve the above-mentioned scientific results, two methods of law research were used in the work, i.e., dogmatic-legal and sociological.

Bibliografia (References)

 

1. 1. Bar M., Jendrośka J., Tarnacka K., Prawo do sądu w ochronie środowiska, Wrocław 2002.
   2. Bar W., Ekobójstwo i grzech ekologiczny: dwa terminy – dwa porządki – wspólna sprawa, Studia Prawnicze KUL 2020, nr 2, https://doi.org/10.31743/sp.5808.
   3. Boć J., Nowacki K., Samborska-Boć E., Ochrona środowiska, Wrocław 2002.
   4. Bojarski M. [red.], Prawo karne materialne. Część ogólna i szczególna, Warszawa 2020.
   5. Ciechanowicz-McLean J., Prawo i polityka ochrony środowiska, Warszawa 2009.
   6. Cieślak W., Nawiązka w polskim prawie karnym, Gdańsk 2006.
   7. Fic R., Akty prawa międzynarodowego dotyczące odpowiedzialności karnej w prawie ochrony środowiska w kontekście środków penalnych przewidzianych w prawie polskim, Prawne Problemy Górnictwa i Ochrony Środowiska 2022, nr 2.
   8. Fic R., Nowelizacja Kodeksu karnego w celu przeciwdziałania przestępczości – problemy wybrane, Prokuratura i Prawo 2023, nr 12.
   9. Główny Urząd Statystyczny, Ochrona środowiska 2020, Warszawa 2020.
   10. Górski M., 86 Konstytucji RP, [w:] Konstytucja. Komentarz, t. 1, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
   11. Grześkowiak A., [w:] Prawo karne, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Warszawa 2020.
   12. Habuda A., Nowe wyzwania wynikające z ewolucji odpowiedzialności prawnej w ochronie środowiska, [w:] Problemy pogranicza prawa administracyjnego i prawa ochrony środowiska, red. M. Stahl, P. Korzeniowski, A. Kaźmierska-Patrzyczna, Warszawa 2017.
   13. Jabłoński M., Realizacja przez administrację publiczną odpowiedzialności w ochronie środowiska, Studia Ecologiae et Bioethicae 2011, nr 9.
   14. Jasińska M., Rola Inspekcji Ochrony Środowiska w zakresie ścigania karnego, Studia Prawnoustrojowe 2019, nr 45.
   15. Kawulok E., Orzekanie nawiązki w prawie karnym, Przegląd Sądowy 2008, nr 2.
   16. Kenig-Witkowska M.M., Prawo środowiska Unii Europejskiej. Zagadnienia podstawowe, Warszawa 2011.
   17. Kielak Ł., Czynny żal jako instytucja prawa karnego, Państwo i Prawo 2016, nr 12.
   18. Kielak Ł., Klauzule czynnego żalu w polskim prawie karnym, Warszawa 2020.
   19. Komenda Główna Policji, Przestępstwa przeciwko środowisku (181–188), https://statystyka.policja.pl/st/kodeks-karny/przestepstwa-przeciwko-3.
   20. Kozłowska A., Odpowiedzialność administracyjna w ochronie środowiska, Studenckie Zeszyty Naukowe 2006, t. 9, nr 12.
   21. Kozłowska-Kalisz P., [w:] Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, red. M. Mozgawa, LEX/el. 2024.
   22. Lachowski J., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, LEX/el. 2023.
   23. Lang W., Struktura odpowiedzialności prawnej, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Prawo 1968, z. 31.
   24. Lipiński A., Prawne podstawy ochrony środowiska, Warszawa 2010.
   25. Majewski J., [w:] Błachnio, J. Kosonoga-Zygmunt, P. Zakrzewski, J. Majewski, Kodeks karny. Komentarz, LEX/el. 2024.
   26. Marek A., Konarska-Wrzosek V., Prawo karne, Warszawa 2019.
   27. Mering L., Aspekty karne we wspólnotowej ochronie środowiska, [w:] Wspólnotowe prawo ochrony środowiska i jego implementacja w Polsce trzy lata po akcesji, red. J. Jendrośka, M. Bar, Wrocław 2008.
   28. Mering L., Goździk A., Pyć D., Gołębiewski K., Karnoprawna ochrona środowiska – zagadnienia wybrane, Lublin 2023.
   29. Mering L., Instrumenty karne w ochronie środowiska. Zasada nullum crimen sine lege certa, [w:] Aktualne problemy prawa ochrony środowiska, red. G. Dobrowolski, Kroczyce 2008.
   30. Mering L., Opinia biegłego w postępowaniu karnym o przestępstwa przeciwko środowisku, [w:] Wybrane problemy prawa ochrony środowiska, red. B. Rakoczy, M. Pchałek, Warszawa 2010.
   31. Mering L., Społeczna szkodliwość przestępstw przeciwko środowisku, [w:] Wybrane problemy prawa ochrony środowiska, red. B. Rakoczy, M. Pchałek, Warszawa 2010.
   32. Mering L., Szkoda środowiskowa w Kodeksie karnym, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Administracji i Biznesu im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Gdyni 2012, nr 18.
   33. Mering L., Środowisko jako przedmiot ochrony karnoprawnej, Gdańskie Studia Prawnicze 2005, t. 14.
   34. Muszyńska A., Nawiązka jako środek kompensacyjny według Kodeksu karnego z 1997 r., Wojskowy Przegląd Prawniczy 2007, nr 2.
   35. Oleksy K., Funkcja kompensacyjna procesu karnego, LEX/el. 2024.
   36. Ozdoba J., [w:] Przestępczość środowiskowa – współczesne wyzwanie dla organów ścigania oraz Inspekcji Ochrony Środowiska, red. M. Wielec, Warszawa 2022.
   37. Pohl Ł., Prawo karne. Wykład części ogólnej, Warszawa 2012.
   38. Postulski W., Odpowiedzialność karna w ochronie środowiska, [w:] Prawo ochrony środowiska, red. J. Stelmasiak, Warszawa 2009.
   39. Radecki W., Czynny żal łagodzący lub uchylający odpowiedzialność za przestępstwa przeciwko środowisku w prawie niemieckim, austriackim i polskim, Prokuratura i Prawo 2023, nr 7–8.
   40. Radecki W., Ochrona środowiska w europejskim prawie karnym, Chemik 2011, nr 65.
   41. Radecki W., Ochrona środowiska w europejskim prawie karnym, cz. 1, Droga do dyrektywy wspólnotowej, Problemy Ekologii 2009, nr 6.
   42. Radecki W., Ochrona środowiska w europejskim prawie karnym, cz. 2, Preambuła i definicje dyrektywy wspólnotowej, Problemy Ekologii 2010, nr 1.
   43. Radecki W., Ochrona środowiska w europejskim prawie karnym, cz. 3, Lista przestępstw, Problemy Ekologii 2010, nr 2.
   44. Radecki W., Ochrona środowiska w europejskim prawie karnym, cz. 4, Odpowiedzialność osób prawnych, Problemy Ekologii 2010, nr 3.
   45. Radecki W., Odpowiedzialność karna w ochronie środowiska. Studium prawnoporównawcze, Wrocław 1983.
   46. Radecki W., Odpowiedzialność prawna w ochronie środowiska, Warszawa 2002.
   47. Radecki W., Prawo karne środowiska, cz. 1, Ewolucja polskiego prawa karnego środowiska, Journal of Ecology and Health 2010, nr 5.
   48. Radecki W., Prawo karne środowiska, Journal of Ecology and Health 2011, nr 4.
   49. Radecki W., Przestępstwa przeciwko środowisku. Rozdział XXII Kodeksu karnego. Komentarz, Warszawa 2001.
   50. Radecki W., Wykroczenia i przestępstwa przeciwko środowisku. Przewodnik po przepisach, Warszawa–Wrocław 1995.
   51. Rakoczy B., Ewolucja koncepcji odpowiedzialności w polskim prawie ochrony środowiska, [w:] Europeizacja prawa ochrony środowiska, red. M. Rudnicki, A. Haładyj, K. Sobieraj, Lublin 2011.
   52. Sitarz O., Czynny żal jako instrument polityki kryminalnej i karnej, Archiwum Kryminologii 2009, t. 21.
   53. Sługocki J., Wpłaty nawiązek i kar pieniężnych do Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków, Prawo w Działaniu 2023, t. 55, https://doi.org/10.32041/pwd.5503.
   54. Światłowski A.R., Kompensacyjna funkcja czynnego żalu w Kodeksie karnym z 1997 r., Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2002, z. 2.
   55. Tkaczyk K., Instytucja czynnego żalu w prawie karnym w aspekcie prawnoporównawczym, Przemyśl 2008.
   56. Wielec M., [w:] Przestępczość środowiskowa – współczesne wyzwanie dla organów ścigania oraz Inspekcji Ochrony Środowiska, red. M. Wielec, Warszawa 2022.
   57. Wierzbowski B., Rakoczy B., Prawo ochrony środowiska. Zagadnienia podstawowe, Warszawa 2018.
   58. Zakrzewski P., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. J. Majewski, LEX/el. 2024.
   59. Zalewski W., Administratywizacja prawa karnego, [w:] „Administratywizacja” prawa karnego czy „kryminalizacja” prawa administracyjnego?, red. M. Bogusz, W. Zalewski, Gdańsk 2021.
   60. Zawiejski P., [w:] Prawo karne. Część ogólna, szczególna i wojskowa, red. T. Dukiet-Nagórska, O. Sitarz, Warszawa 2020.
   61. Zawłocki R., Karnoprawna ochrona środowiska naturalnego, Przegląd Prawa Rolnego 2014, nr 1.
   62. Żurawik-Paszkowska M., Ekoprawo w zwalczaniu przestępczości przeciwko środowisku, [w:] Prawo środowiskowe, red. J. Ciechanowicz-McLean, Gdańsk 2019.