Ewa M. Guzik-Makaruk, Magdalena Zubańska
Wybrane aspekty wdrażania i wykorzystania w praktyce nowych rozwiązań kryminalistycznych
Sellected issues of implementation and using in practice new forensic solutions
Prawo w Działaniu 2023, tom 55
Streszczenie
Technologiczne przyśpieszenie stwarza nowe środowisko życia człowieka i wywiera istotny wpływ na podejmowane przez niego działania. Są to m.in. działania przestępcze. Na organach ścigania spoczywa obowiązek ciągłego podnoszenia na wyższy poziom metod technicznych i taktycznych wykrywania przestępstw. W konsekwencji uwaga kieruje się w stronę kryminalistyki. Doskonalenie rozwiązań taktycznych i technicznych wpisuje się bowiem w jej zadania. Kryminalistyka nie pozostaje bierna wobec oczekiwań odnośnie doskonalenia metod identyfikacji osobniczej, jak również innych rozwiązań (narzędzi śledczych, sprzętu czy środków techniki kryminalistycznej). Realizowane przedsięwzięcia badawcze wyraźnie o tym zaświadczają. Osobnym problemem jest natomiast proces implementacji nowych rozwiązań, niejednokrotnie czasochłonny i kosztochłonny. Sposób postrzegania – nierzadko sceptyczny – nowych osiągnięć przez procesualistów nie ułatwia zadania. Generalnie skuteczną implementację determinuje wiele czynników. Ważna jest z pewnością strona techniczna nowego rozwiązania (chodzi m.in. o funkcjonalność), ale znaczenie relewantne mają także wymogi prawne oraz etyczne.
Abstract
Technological progress creates new human living environment and exerts significant influence on its actions, including criminal activities. It is the responsibility of the law enforcement authorities to constantly improve the technical and tactical methods of crime detection. As a consequence, attention is directed towards forensic sciences. Improving technical and tactical solutions is part of ist tasks. Forensic sciences are not passive in the face of expectations regarding the improvement of personal identification methods, as well as other solutions (investigative tools, equipment of forensics). The conducted research projects clearly prove that. Other issue is the process of implementing new solutions, which is often time-consuming and costly. The often skeptical way of perceiving way new achievments by representatives of criminal process does not make the task easier. Generally, successful implementation is determined by many factors. Technical features of the new solutions are certainly important but legal and ethical requirements are also relevant.
Bibliografia (References)
-
- Böhme G., Cywilizacja naukowo-techniczna, Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne 2014, t. 2.
- Browarny K., Metody i środki wykorzystywane przez specjalistów w praktyce dochodzeniowo-śledczej, [w:] Innowacyjne metody wykrywania sprawców przestępstw. Materiały z konferencji, red. M. Szostak, I. Dembowska, Wrocław 2014.
- Choromańska A., Organizacyjno-prawne aspekty wdrażania do katalogu środków techniki kryminalistycznej nowych rozwiązań w zakresie zabezpieczania kontaktowych śladów biologicznych, [w:] Prawne i organizacyjne aspekty związane z implementacją nowych środków techniki kryminalistycznej. Zagadnienia wybrane, red. M. Zubańska, Warszawa 2020.
- Dzierżanowska J., Studzińska J., Komentarz do niektórych przepisów Kodeksu postępowania karnego, [w:] J. Dzierżanowska, J. Studzińska, Biegli w postępowaniu sądowym cywilnym i karnym. Praktyczne omówienie regulacji z orzecznictwem, Warszawa 2019.
- Filipkowski W., Guzik-Makaruk E.M., Pływaczewski E.W., Uwagi na tle badań nad genomem ludzkim, genomiką i genetyką z punktu widzenia prawa, kryminologii i kryminalistyki, [w:] Przestępczość – Dowody – Prawo. Księga Jubileuszowa Prof. Bronisława Młodziejowskiego, red. J. Moszczyński, D. Solodov, I. Sołtyszewski, Olsztyn 2016.
- Gross H., Podręcznik dla sędziego śledczego jako system kryminalistyki, oprac. i przekł. J. Kasprzak, Warszawa 2021.
- Grzeszyk C., Taktyka wykorzystania wyników ekspertyz kryminalistycznych w postępowaniu karnym ze szczególnym uwzględnieniem ekspertyzy daktyloskopijnej, [w:] Problematyka etyczna w kryminalistyce. Materiały V Sympozjum Metodologii Kryminalistyki i Nauk Pokrewnych, red. J. Widacki, Katowice 1984.
- Guzik-Makaruk E.M., Procesowe aspekty wykorzystania nowych technik kryminalistycznych w świetle orzecznictwa sądowego, [w:] Prawne i organizacyjne aspekty związane z implementacją nowych środków techniki kryminalistycznej. Zagadnienia wybrane, red. M. Zubańska, Warszawa 2020.
- Hanausek T., Kryminalistyka w Polsce przed przełomem wieków, Problemy Współczesnej Kryminalistyki 2001, t. 4.
- Jackson R.W.A., Jackson J.M., Forensic Science, Harlow 2004.
- Karczmarska D., Wskazania kryminalistyki a prawo dowodowe, [w:] Judicum et Scientia. Księga Jubileuszowa Profesora Romualda Kmiecika, red. A. Przyborowska-Klimczak, A. Taracha, Warszawa 2011.
- Kasprzak J., Młodziejowski B., Kasprzak W., Kryminalistyka. Zarys sytemu, Warszawa 2015.
- Kasprzak J., Problem tożsamości współczesnej kryminalistyki, [w:] Współczesna kryminalistyka – wyzwania i zagrożenia, red. V. Kwiatkowska-Wójcikiewicz, M. Zubańska, Szczytno 2015.
- Krzysztofek K., Zmiana permanentna? Refleksje o zmianie społecznej w epoce technologii cyfrowych, Studia Socjologiczne 2012, nr 4.
- Krzysztofiuk G., [w:] Kodeks postępowania karnego, t. 1, Komentarz. Art. 1–424, red. D. Drajewicz, Warszawa 2020.
- Kwiatkowska-Wójcikiewicz V. [red.], Kryminalistyka dla prawa. Prawo dla kryminalistyki, Toruń 2010.
- Melosik Z., Technologizacja życia i tożsamości w kulturze współczesnej, Studia Edukacyjne 2016, nr 38.
- Minker K., Drosik A., Baraniewicz-Kotasińska S., Haber G., Maziarz B. [red.], Wprowadzenie do Global Studies, Toruń 2019.
- Moszczyński J., Subiektywizm w badaniach kryminalistycznych. Przyczyny i zakres stosowania subiektywnych ocen w wybranych metodach identyfikacji człowieka, Olsztyn 2011.
- Nawotka R., Kupiec T., Doniec A., Czarny J., Szabłowska-Gnap E., Dąbrowska J., Wojciechowski K., Ślady kontaktowe – analiza danych z opinii kryminalistycznych, [w:] Prawne i organizacyjne aspekty związane z implementacją nowych środków techniki kryminalistycznej. Zagadnienia wybrane, red. M. Zubańska, Warszawa 2020.
- Patyjewicz L., Postęp naukowo-techniczny a postęp moralny osoby ludzkiej, Zdrowie i Dobrostan 2015, nr 2.
- Pływaczewski E.W., Guzik-Makaruk E.M., Filipkowski W., Jurgielewicz-Delegacz E., From wonders as crime to forensics in service of the 2030 United Nations Agenda, [w:] Crime Prevention and Justice in 2030, The UN and the Universal Declaration of Human Rights, red. H. Kury, S. Redo, Cham 2021.
- Sołodow D., Ocena dowodów naukowych w systemie kryminalistyki rosyjskiej, Olsztyn–Szczecin 2012.
- Świecki D. [red.], Kodeks postępowania karnego, t. 1, Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2020.
- Świeczyński J., Współczesna technika a przestępczość kryminalna, Problemy Kryminalistyki 1983, nr 159.
- Tomaszewski T., Dowód z opinii biegłego w procesie karnym, Kraków 1998.
- Wolińska M., Identyfikacja osób na podstawie zdjęć fotograficznych, [w:] Innowacyjne metody wykrywania sprawców przestępstw. Materiały z konferencji, red. M. Szostak, I. Dembowska, Wrocław 2014.
- Wójcikiewicz J., Scientia auxilium iustitiae (Edmonda Locarda L’enquete criminelle et les methodes scientifique 85 lat później), [w:] Nauka wobec prawdy sądowej, red. R. Jaworski, M. Szostak, Wrocław 2005.
- Wójcikiewicz J., Temida nad mikroskopem. Judykatura wobec dowodu naukowego 1993–2008, Toruń 2009.
- Zubańska M., Kryminalistyka w dobie przyspieszenia naukowo-technicznego i technologicznych nadużyć – przytłaczająca wizja zmian czy inspiracja do rozwoju?, Studia Prawnoustrojowe 2021, nr 52, https://doi.org/10.31648/sp.6577.
- Zubańska M., Nowe technologie w kryminalistyce. Aspekty prawne i kryminalistyczne, Olsztyn 2019.
- Zubik M., Nowe technologie jako wyzwanie i zagrożenie dla prawa, statusu jednostek i państwa, [w:] Prawo wobec nowoczesnych technologii, red. P. Girdwoyń, Warszawa 2008.
Jak cytować (How to cite this)
E.M. Guzik-Makaruk, M. Zubańska, Wybrane aspekty wdrażania i wykorzystania w praktyce nowych rozwiązań kryminalistycznych, Prawo w Działaniu 2023, t. 55, https://doi.org/10.32041/pwd.5501