Prawo w Działaniu > PWD 53/2

Agnieszka Lewicka-Zelent

Dyspozycyjny optymizm u osób pracujących podczas odbywania kary pozbawienia wolności

Dispositional optimism among people working while serving a sentence of imprisonment

Prawo w Działaniu 2023, tom 53

https://doi.org/10.32041/pwd.5302

Streszczenie

Praca stanowi jedno z oddziaływań resocjalizacyjnych wykorzystywanych od wieków ze skazanymi.
Zmieniała ona swoje funkcje, aczkolwiek w chwili obecnej nie służy jako środek karny, ale raczej jako
czynnik motywujący do zmiany. Na temat pracy skazanych powstały liczne monografie i artykuły,
niemniej jednak większość z nich ukazuje wyłącznie aspekt prawny jej wykonywania. Natomiast
z praktycznego punktu widzenia istotne jest również zbadanie, na ile można ją wiązać w sposób bezpośredni ze zmianami w postawach i zachowaniu osób, które dokonały przestępstwa. Dlatego postanowiono przeprowadzić badania, których celem było ustalenie poziomu dyspozycyjnego
optymizmu u skazanych pracujących podczas odbywania kary kryminalnej. Przyjęto, że w badaniu
zmienną zależną jest poziom dyspozycyjnego optymizmu, a zmiennymi niezależnymi: 2-letni
okres wykonywania pracy przez skazanych podczas odbywania kary pozbawienia wolności oraz
status zawodowy osób badanych. Badanie przeprowadzono dwukrotnie z wykorzystaniem Testu
Orientacji Życiowej (LOT-R) autorstwa Michaela F. Scheiera, Charlesa S. Carvera i Michaela
W. Bridgesa w adaptacji Zygfryda Juczyńskiego.

Abstract

Work is one of the rehabilitation interactions used for centuries with convicts. It has changed its
functions, although at the moment it does not serve as a punitive measure, but rather as a motivating
factor for change. Numerous monographs and articles have been written about the work of convicts,
but most of them show only the legal aspect of its execution. However, from a practical point of
view, it is also important to examine to what extent it can be directly linked to changes in the
attitudes and behaviour of those who have committed a crime. Therefore, it was decided to conduct
research aiming at determination of the level of dispositional optimism in convicts working while
serving a criminal sentence. It was assumed that in the study the dependent variable is the level
of dispositional optimism, and the independent variables: the two-year period of work performed
by convicts while serving a prison sentence and the professional status of the respondents. The
study was conducted twice using the Life Orientation Test (LOT-R) by Michael F. Scheier, Charles
S. Carver and Michael W. Bridges in an adaptation of Zygfryd Juczyński.
Keywords: inmates, dispositional optimism, work



Bibliografia (References)

  1. Atraszko P., Praca jako podstawowa forma oddziaływania penitencjarnego, [w:] Psychologia penitencjarna, red. M. Ciosek, B. Pastwa-Wojciechowska, Warszawa 2017.
  2. Bałandynowicz A., Zachowania okrutne skazanych podczas odbywania kary pozbawienia wolności, Probacja 2009, nr 2.
  3. Basińska M.A., Zalewska-Rydzkowska D., Wolańska P., Junik R., Dyspozycyjny optymizm a akceptacja choroby w grupie osób z chorobą Gravesa-Basedowa, Endokrynologia Polska 2008, t. 59, nr 1.
  4. Bejma U., Rola i znaczenie pracy w życiu człowieka na kanwie encykliki Laborem exercens, [w:] Rodzina między pracą a płacą. Refleksja nad społeczną myślą encykliki Laborem exercens Jana Pawła II, red. R. Kantor, M. Kluz, J. Młyński, Kraków 2016.
  5. Borys B., Zasoby zdrowotne w psychice człowieka, Forum Medycyny Rodzinnej 2010, t. 4, nr 1.
  6. Czapiński J., Optymiści i ryzykanci. Polskie paradoksy, [w:] Jak Polacy przegrywają, jak Polacy wygrywają?, red. M. Drogosz, Gdańsk 2005.
  7. Dhami M.K., Mandel D.R., Loewenstein G., Ayton P., Prisoners’ Positive Illusions of Their Post-Release Success, Law Human Behavior 2006, nr 30, https://doi.org/10.1007/s10979-006-9040-1.
  8. Dolińska-Zygmunt G., Mokrzyńska K., Personal quality of life factors among imprisoned repeat offenders, Polish Journal of Applied Psychology 2013, t. 11, nr 4.
  9. Duda M., Satysfakcja z życia a zasoby podmiotowe u osób bezrobotnych, Rocznik Andragogiczny 2020, nr 27, https://doi.org/10.12775/RA.2020.005.
  10. Elscot H.P., The Effect of Yoga Practice On Hope and Optimism in Prisons, https://sacredmoves.com/wp-content/uploads/2011/07/Yoga-in-Prisons-Helen-Elscot.pdf.
  11. Fredrickson B., The role of positive emotions in positive psychology. The broaden-and-build theory of positive emotions, American Psychologist 2001, t. 56, nr 3, https://doi.org/10.1037/0003-066X.56.3.218.
  12. Isen A.M., Rola neuropsychologii w zrozumieniu korzystnego wpływu afektu pozytywnego na zachowania społeczne i procesy poznawcze, [w:] Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka, red. J. Czapiński, Warszawa 2004.
  13. Juczyński Z., Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia, Warszawa 2001.
  14. Lai J.C.L., Wong W.S., Optimism and Coping with Unemployment among Hong Kong Chinese Women, Journal of Research in Personality 1998, t. 32, nr 4, https://doi.org/10.1006/jrpe.1998.2232.
  15. Lelental S., Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, Warszawa 2020.
  16. Liberska H., Wybrane podmiotowe i kontekstualne uwarunkowania satysfakcji z życia w okresie późnej dorosłości. Badania porównawcze, Rocznik Andragogiczny 2016, nr 23, https://doi.org/10.12775/RA.2016.011.
  17. LOT-R – Test Orientacji Życiowej, https://www.practest.com.pl/lot-r-test-orientacji-zyciowej.
  18. Mckee-Ryan F.M., Song Z., Wanberg C., Kinicki A.J., Psychological and physical well-being during unemployment: A meta-analytic study, Journal of Applied Psychology 2005, t. 23, nr 8, https://doi.org/10.1037/0021-9010.90.1.53.
  19. Modzelewski P., Rozwijanie optymizmu i poczucia szczęścia u skazanych szansą na resocjalizacyjną zmianę, [w:] Zbrodnia, kara, nadzieja. Wybrane niektóre rodzaje przestępstw, ich aspekty prawne i resocjalizacyjne, red. M.H. Kowalczyk-Jamnicka, A. Kinas-Zalewska, Jastrzębie-Zdrój 2012.
  20. Ogińska-Bulik N., Juczyński Z., Osobowość, stres a zdrowie, Warszawa 2010.
  21. Peterson C., The future of optimism, American Psychologist 2000, nr 55, https://doi.org/10.1037/0003-066X.55.1.44.
  22. Pietras-Mrozicka M., Posiadane zasoby osobiste (optymizm i poczucie własnej skuteczności) a ocena jakości życia. Analiza współzależności, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica 2016, nr 57, https://doi.org/10.18778/0208-600X.57.02.
  23. Scheier M.F., Carver C.S., Dispositional Optimism and Physical Health: A Long Look Back, a Quick Look Forward, American Psychologist 2018, nr 73(9), https://doi.org/10.1037/amp0000384.
  24. Seligman M., Optymizmu można się nauczyć, Poznań 2005.
  25. Stach R., Optymizm, Kraków 2006.
  26. Stępień J., Socjologia pracy i zawodu, Poznań 2001.
  27. Szymczak A., Gawrycka M., Praca jako dobro indywidualne i społeczne, Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe 2015, nr 214.
  28. Trzebińska E., Psychologia pozytywna, Warszawa 2008.
  29. Wontorczyk A., Ukryte i jawne funkcje pracy a ekologia życia człowieka, Czasopismo Psychologiczne 2017, t. 23, nr 2, https://doi.org/10.14691/CPPJ.23.2.305.
Artykuł PDF

Jak cytować (How to cite this)

 

Agnieszka Lewicka-Zelent Dyspozycyjny optymizm u osób pracujących podczas odbywania kary pozbawienia wolności, Prawo w Działaniu 2023, tom 53 https://doi.org/10.32041/pwd.5302

Loading