Paweł Mazur
Uwagi o szkodach wyrządzonych popełnieniem przestępstw stypizowanych w ustawie z 21.08.1997 r. o ochronie zwierząt
Comments on damage caused by committing crimes stipulated in the Act of 21 August 1997 on the protection of animals
Prawo w Działaniu 2023, tom 53
Streszczenie
Artykuł podejmuje problematykę szkód wyrządzonych przestępstwami stypizowanymi w przepisach
ustawy z 21.08.1997 r. o ochronie zwierząt. Szczególną uwagę poświęcono szkodom, które doznają
zwierzęta. Szkody te nie sprowadzają się po prostu do cierpienia. Mogą polegać na uniemożliwieniu
lub ograniczeniu wielu istotnych aktywności zwierzęcia, przedstawionych w artykule. Ich
rozpoznanie i zbadanie przez organ procesowy wymaga opierania się na aktualnej wiedzy naukowej,
a nie wyłącznie intuicji czy tzw. zdrowym rozsądku.
Abstract
The article deals with the problem of damage caused by crimes stipulated in the provisions of the
Act of 21 August 1997 on the protection of animals. Particular attention was paid to the damage
to the animals. The damage is not just suffering. They can consist in preventing or limiting many
of the important activities of the animal, presented in the article. The diagnosis and examination of
damages by the trial body requires the reliance on current scientific knowledge, not only intuition
or the so-called common sense.
Keywords: aggrieved party, damage to property, harm, suffering, protection of animals
Bibliografia (References)
- Akhtar S., Animal pain and welfare: can pain sometimes be worse for them than for us, [w:] The Oxford Handbook of Animal Ethics, red. T.L. Beachump, R.G. Frey, Oxford 2011.
- Brzozowski A., Safjan M., Skowrońska-Bocian E., Zobowiązania. Część ogólna, Warszawa 2009.
- Cieślak M., O węzłowych pojęciach związanych z sensem kary, [w:] Dzieła wybrane, t. 5, Prawo karne materialne. Artykuły, studia i inne prace, red. S. Waltoś przy współpracy M. Rusinka i S. Steinborna, Kraków 2011.
- Drapalska-Grochowicz M., Prawne interpretacje bliskich relacji człowieka z innymi zwierzętami, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2020, nr 1, https://doi.org/10.14746/rpeis.2020.82.1.15.
- Gabriel-Węglowski M., Glosa do wyroku SN z dnia 16 listopada 2009 r., V KK 187/09, LEX/el. 2010.
- Gabriel-Węglowski M., Przestępstwa przeciwko humanitarnej ochronie zwierząt, Toruń 2008.
- Gardocka T., Zagadnienie społecznej szkodliwości przestępstw, których bezpośrednim przedmiotem wykonawczym są zwierzęta, [w:] Status zwierzęcia. Zagadnienia filozoficzne i prawne, red. T. Gardocka, A. Gruszczyńska, Toruń 2012.
- Janiszewski B., Kompensacja szkód, jako zadanie prawa karnego, [w:] Księga jubileuszowa z okazji 15-lecia Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego, red. Z. Ofiarski, Szczecin 2004.
- Kaliński M., [w:] Prawo zobowiązań. Część ogólna, red. A. Olejniczak, Warszawa 2018.
- Kant I., Uzasadnienie metafizyki moralności, Warszawa 2002.
- Kanty T., Doświadczenie życiowe a ocena dowodów w procesie karnym, Państwo i Prawo 2018, nr 7.
- Konarska-Wrzosek V., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. R.A. Stefański, Warszawa 2020.
- Kuszlewicz K., Prawa zwierząt. Praktyczny przewodnik, Warszawa 2019.
- Kuszlewicz K., Ustawa o ochronie zwierząt. Komentarz, Warszawa 2021.
- Łętowska E., Dwa cywilnoprawne aspekty praw zwierząt: dereifikacja i personifikacja, [w:] Studia z prawa prywatnego. Księga pamiątkowa ku czci Profesor Biruty Lewaszkiewicz-Petrykowskiej, red. A. Szpunar, Łódź 1997.
- Mamzer H., Posthumanizm we współczesnych modelach rodzin: zwierzęta jako członkowie rodziny, [w:] Rodzina wobec wyzwań współczesności, red. S. Grotowska, I. Taranowicz, Wrocław 2015.
- Marek A., Oczkowski J., Kary i inne środki reakcji prawnokarnej, [w:] System prawa karnego, t. 6, red. M. Melezini, Warszawa 2016.
- Maruszewski T., Analiza procesów poznawczych jednostki w świetle idealizacyjnej teorii nauki, Poznań 1983.
- Mazur P., Status prawny zwierząt pokrzywdzonych w wyniku popełnienia przestępstw stypizowanych w ustawie o ochronie zwierząt z dnia 21.08.1997 r., Prawo w Działaniu 2021, t. 47, https://doi.org/10.32041/pwd.4706.
- Michalski G., O rozumieniu szkody na gruncie prawa karnego, Prokuratura i Prawo 2020, nr 2.
- Mozgawa M., Prawnokarna ochrona zwierząt, Lublin 2001.
- Mozgawa M., Prawnokarne aspekty ochrony zwierząt, [w:] Prawna ochrona zwierząt, red. M. Mozgawa, Lublin 2002.
- Nagel T., Jak to jest być nietoperzem?, [w:] Pytania ostateczne, Warszawa 1997.
- Nowak E., Ciereszko K., Dłużewicz A., Napiwodzka K., Challenging Habermas Practical Discourse to Justify the Rights of the Animals, [w:] Practica et Speculativa. Studies offered to Andrzej M. Kaniowski, red. M. Gensler, A. Gralińska-Toborek, V. Kazimierska, K. Kędziora, J. Miksa, Łódź 2022.
- Nussbaum M., Beyond Compassion and Humanity, Justice of Nonhuman Animals, [w:] Animal Rights: Current Debates and New Directions, red. C.R. Sunstein, M.C. Nussbaum, Oxford 2004.
- Oczkowski T., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, Warszawa 2020.
- Pietrzykowski T., Elżanowski A., Zwierzęta jako nieosobowe podmioty prawa, Forum Prawnicze 2013, nr 2.
- Pietrzykowski T., Moralność publiczna a konstytucyjne podstawy ochrony zwierząt, Studia Prawnicze 2019, nr 1, https://doi.org/10.37232/sp.2019.1.1.
- Pietrzykowski T., Prawo ochrony zwierząt – między praktyką a teorią nowej gałęzi prawa. Artykuł recenzyjny dotyczący książki Prawa Zwierząt. Praktyczny przewodnik, Krytyka Prawa 2020, nr 2, https://doi.org/10.7206/kp.2080-1084.390.
- Pietrzykowski T., Prawo ochrony zwierząt. Pojęcia, zasady, dylematy, Warszawa 2022.
- Pietrzykowski T., Problem podmiotowości prawnej zwierząt z perspektywy filozofii prawa, Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria 2015, nr 2.
- Pilarczyk Ł., Obowiązek naprawienia szkody w prawie karnym, Poznań 2019.
- Piłat R., O pojęciach, [w:] Dzienniki filozoficzne. O pułapkach poznania, Warszawa 2020.
- Pohl Ł., Prawo karne. Wykład części ogólnej, Warszawa 2015.
- Powell R., Ile jest warte zwierzę domowe, [w:] Filozofia kontra świat, red. D. Edmons, Warszawa 2020.
- Radecki W., Ustawa o ochronie zwierząt. Komentarz, Warszawa 2012.
- Radwański Z., Prawo cywilne. Część ogólna, Warszawa 2002.
- Radwański Z., Zadośćuczynienie pieniężne za szkodę niemajątkową. Rozwój i funkcja społeczna, Poznań 1956.
- Rogers L., Kaplan G., All Animals are not equal. The Interface between Scientific Knowledge and Legislation for Animal Rights, [w:] Animal Rights: Current Debates and New Directions, red. C.R. Sunstein, M.C. Nussbaum, Oxford 2004.
- Safjan M., Krzywda, [w:] Wielka encyklopedia prawa, red. E. Smoktunowicz, Warszawa 2000.
- Scruton R., Animal rights and wrongs, London 2006.
- Skarbek R., Funkcja kompensacyjna prawa karnego oraz wybrane zagadnienia egzekucji roszczeń zasądzonych w postępowaniu karnym, [w:] Profesor Marian Cieślak. Osoba, dzieło, kontynuacje, red. W. Cieślak, S. Steinborn, Warszawa 2013.
- Skorupka J., [w:] Zasady procesu karnego, cz. 3, red. P. Wiliński, Warszawa 2014.
- Smarzewski M., Banach M., Dowodzenie wysokości szkody pokrzywdzonego w procesie karnym, Roczniki Nauk Prawnych 2022, t. 32, nr 1, https://doi.org/10.18290/rnp22321.3.
- Stefański R.A., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. R.A. Stefański, Warszawa 2020.
- Such J., Szczęśniak M., Filozofia nauki, Poznań 2002.
- Tyburski W., Człowiek i świat zwierząt w horyzoncie myślowym doby nowożytnej (wybrane stanowiska), Przegląd Filozoficzny 2015, nr 2.
- Waldau P., Prawa zwierząt. Co każdy powinien wiedzieć, Warszawa 2021.
- Wojciechowska J., [w:] Kodeks karny, E. Bieńkowska, B. Kunicka-Michalska, G. Rejman, Warszawa 1999.
- Wróblewski J., Sądowe stosowanie prawa, Warszawa 1988.
- Zieliński M., Ziembiński Z., Uzasadnianie twierdzeń, ocen i norm w prawoznawstwie, Warszawa 1988.
Jak cytować (How to cite this)
Paweł Mazur, Uwagi o szkodach wyrządzonych popełnieniem przestępstw stypizowanych w ustawie z 21.08.1997 r. o ochronie zwierząt, Prawo w Działaniu 2023, tom 53, https://doi.org/10.32041/pwd.5305