Prawo w Działaniu > PWD 53/9

Justyna Włodarczyk-Madejska

Zmiany w strukturze podejrzanych, osadzonych i skazanych w kontekście starzenia się społeczeństwa – analiza danych statystycznych

Changes in the structure of suspects, convicts and inmates in the context of aging society – analysis of statistical data

Prawo w Działaniu 2023, tom 53

https://doi.org/10.32041/pwd.5309

Streszczenie

Celem artykułu była analiza zmian w strukturze podejrzanych, osadzonych i skazanych w kontekście
starzenia się społeczeństwa, na podstawie danych statystycznych: policyjnych, sądowych
i penitencjarnych, zgromadzonych do dwóch projektów badawczych zrealizowanych w Instytucie
Wymiaru Sprawiedliwości w 2022 r. W artykule zostały przedstawione trzy główne zagadnienia:
skala i dynamika przestępczości osób starszych, rodzaj przestępstw i wykroczeń popełnianych przez
osoby starsze oraz reakcja na takie zachowania. Prowadzenie analiz w tym zakresie wydaje się
istotne w kontekście starzenia się społeczeństwa. Choć nadal osoby starsze stanowią znikomy odsetek
podejrzanych, osadzonych i skazanych (jest to ok. 5%), to ich udział zwiększa się. Przypuszczać
także można, że obecna sytuacja demograficzna będzie sprzyjała temu wzrostowi. Niniejszy
artykuł potwierdza dotychczasowe ustalenia, mianowicie że przestępczość osób starszych różni się
od przestępczości ogółem. Niejednakowa jest także reakcja organów ścigania i wymiaru
sprawiedliwości na takie zachowania. Osoby starsze są też widoczne wśród sprawców wykroczeń,
głównie kradzieży i przywłaszczeń przedmiotów o niewielkiej wartości.

Abstract

The aim of the article is to analyse the changes in the structure of suspects, convicts and inmates
in the context of aging society, based on statistical data: police, court and penitentiary, collected
for two research projects carried out at the Institute of Justice in 2022. The article presents three
main issues: the scale and dynamics of elder criminality, the type of crimes and misdemeanors
committed by the elderly people, and the reaction to such behaviour. Conducting such analyzes
seems to be important in the context of the aging population. Although elder people still account
for a negligible percentage of suspects, convicts and inmates (about 5%), their share is increasing.
It can be assumed that the current demographic situation will further support this growth. This
article confirms the findings so far, that the crime of elderly people is different from crime in
general. The reaction of law enforcement agencies and the judiciary to such behaviour is also
different. The elderly people are visible among the perpetrators of misdemeanors, mainly theft and
misappropriation of items of little value.
Keywords: demographic changes, elderly people’s criminality, suspects, convicts, inmates



Bibliografia (References)

 

  1. Aday R.H., Krabill J.J., Older and Geriatric Offenders: Critical Issues for the 21st Century, [w:] Special needs offenders in correctional institutions, red. L. Gideon, Los Angeles 2013.
  2. Ageing prison population – Justice Committee – House of Commons, https://publications.parliament.uk/pa/cm5801/cmselect/cmjust/304/30405.htm.
  3. Anacka M., Przyszłość demograficzna Polski. Dlaczego potrzebne są nam nowe prognozy, [w:] Wyzwania starzejącego się społeczeństwa. Polska dziś i jutro, red. M. Okólski, Warszawa 2018.
  4. Avieli H., ‘A sense of purpose’: Older prisoners’ experiences of successful ageing behind bars, European Journal of Criminology z 17.02.2021 r.
  5. Brogden M., Nijhar P., Crime, abuse and the elderly, Cullompton 2000.
  6. Champion D.J., The Severity of Sentencing: Do Federal Judges Really Go Easier on Elderly Felson in Plea-Bargaining Negotiations Compared with Their Younger Counterparts?, [w:] Older Offenders. Perspectives in Criminology and Criminal Justice, red. B. McCarthy, R. Langworthy, New York 1988.
  7. Crewe B., Depth, weight, tightness: Revisiting the pains of imprisonment, Punishment & Society 2011, t. 13, nr 5, https://doi.org/10.1177/1462474511422172.
  8. Cutshall C.R., Adams K., Responding to Older Offenders: Age Selectivity in the Processing of Shoplifters, Criminal Justice Review 1983, t. 8, nr 2.
  9. Fattah E.A., Sacco V.F., Crime and Victimization of the Elderly, New York 2012.
  10. Fihel A., O demograficznym starzeniu, [w:] Starzenie się społeczeństwa a polityka fiskalna i migracyjna, red. A. Fihel, Warszawa 2017.
  11. Forsyth C.J., Gramling R., Elderly Crime: Fact and Artifact, [w:] Older Offenders. Perspectives in Criminology and Criminal Justice, red. B. McCarthy, R. Langworthy, New York 1988.
  12. Gewerth K.E., Elderly Offenders: A Review of Previous Research, [w:] Older Offenders. Perspectives in Criminology and Criminal Justice, red. B. McCarthy, R. Langworthy, New York 1988.
  13. Gruszczyńska B., Marczewski M., Siemaszko A., Ostaszewski P., Włodarczyk-Madejska J., Klimczak J., Atlas przestępczości w Polsce 6, Warszawa 2021.
  14. Grzesiak S., Praca penitencjarna z więźniami seniorami, Wrocław 2013.
  15. Hurley M.H., Aging in prison: the integration of research and practice, Durham 2018.
  16. Jakość życia osób starszych w Polsce w pierwszym roku pandemii COVID-19. Raport z badania, https://seniorhub.pl/wp-content/uploads/2021/04/Raport-Jakosczycia-osob-starszych-w-trakcie-pandemii-covid-19.pdf.
  17. Jaźwińska E., Kiełkowska M., Konsekwencje społeczne starzenia, [w:] Wyzwania starzejącego się społeczeństwa. Polska dziś i jutro, red. M. Okólski, Warszawa 2018.
  18. Klimczak J., Czapliński M., Efektywność karania za przestępstwa przepołowione na przykładzie kradzieży, Warszawa 2017.
  19. Men Ageing And Health Achieving health across the life span, https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/66941/WHO_NMH_NPH_01.2.pdf?sequence=1&isAllowed=y.
  20. Meyers A.R., Drinking, Problem Drinking and Alcohol-Related Crime Among Older People, [w:] Elderly Criminals, red. E.S. Newman, D.J. Newman, M.L. Gewirtz, Cambridge 1984.
  21. Opora R., Specyfika wykonywania kary pozbawienia wolności wobec skazanych seniorów i trudności w ich readaptacji społecznej, Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej 2017, nr 28.
  22. Stal M., Treatment of Older and Elderly Inmates Within Prisons, Journal of Correctional Health Care 2013, t. 19, nr 1, https://doi.org/10.1177/1078345812458245.
  23. Stępniak P., Więzienie ten dom (mało) dobry. Oblicza i problemy współczesności, Warszawa 2021.
  24. Stopińska-Pająk A., Sąsiedzi u naszych drzwi – starość w perspektywie poruszonej mapy, [w:] W starzejącej się Europie… Konteksty sąsiedztwa i dialogu we współczesnym świecie, red. A. Stopińska-Pająk, Z. Dacko-Pikiewicz, Warszawa 2018.
  25. Sytuacja osób starszych w Polsce w 2020 r., Warszawa–Białystok 2021, https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/6002/2/3/1/sytuacja_osob_starszych_w_polsce_w_2020_r.pdf.
  26. Szarota Z., Społeczno-demograficzne aspekty starzenia się społeczeństw, [w:] Starość. Między diagnozą a działaniem, red. R.J. Kijak, Z. Szarota, Warszawa 2013.
  27. Świerczewska-Gąsiorowska A., Przestępczość osób starszych z perspektywy kryminologii i prawa karnego, Warszawa 2022.
  28. Wilbanks W., The Elderly Offender: Relative Frequency and Pattern of Offenses, The International Journal of Aging and Human Development 1985, t. 20, nr 4.
  29. Włodarczyk-Madejska J., Elder people’s criminality. Analysing patterns of offending in Poland, [w:] Not Your Usual Suspect: Older Offenders of Violence and Abuse, red. H. Bows, Bingley 2023.
  30. Włodarczyk-Madejska J., O przestępczości ludzi starszych, [w:] Po co nam kryminologia? Księga Jubileuszowa Profesor Ireny Rzeplińskiej, red. W. Klaus, D. Woźniakowska-Fajst, P. Wiktorska, K. Buczkowski, Warszawa 2019.
  31. Włodarczyk-Madejska J., Przestępca na emeryturze. Wstępne wyniki badania akt spraw sądowych, [w:] Badania kryminologiczne a praktyka. Perspektywa krajowa i międzynarodowa, red. E.W. Pływaczewski, D. Dajnowicz-Piesiecka, E. Jurgielewicz-Delegacz, Warszawa 2021.
  32. World Population Ageing 2019, New York 2020, https://www.un.org/en/development/desa/population/publications/pdf/ageing/WorldPopulationAgeing2019-Report.pdf.
  33. Wzorek D., Zielińska E., Klimczak J., Kara ograniczenia wolności i jej rola w resocjalizacji sprawców przestępstw, Warszawa 2022.

 

Artykuł PDF

Jak cytować (How to cite this)

 

Justyna Włodarczyk-Madejska, Zmiany w strukturze podejrzanych, osadzonych i skazanych w kontekście starzenia się społeczeństwa – analiza danych statystycznych, Prawo w Działaniu 2023, tom 53, https://doi.org/10.32041/pwd.5309

 

Loading