Prawo w Działaniu > 57/3

Konrad Burdziak


 

Przeciwdziałanie przemocy domowej – kilka uwag w kontekście środków przewidzianych w art. 275a § 1 i 3, art. 275 § 3 oraz art. 244 § 1a i 1b Kodeksu postępowania karnego

Preventing domestic violence – a few comments in the context of measures under Article 275a § 1 and 3, Article 275 § 3, and Article 244 § 1a and 1b of the Polish Code of Criminal Procedure


Prawo w Działaniu 2024, tom 57


https://doi.org/10.32041/pwd.57023

Streszczenie

W publikacji podjęto próbę odpowiedzi na pytanie: czy organy stosujące środki przewidziane w art. 275a § 1 i 3, art. 275 § 3 oraz art. 244 § 1a i 1b Kodeksu postępowania karnego dysponują odpowiednimi kompetencjami bądź metodami pozwalającymi im na adekwatne stosowanie przewidzianych w rzeczonych regulacjach środków? Wykorzystaną przez autora metodą badawczą jest (przede wszystkim) metoda dogmatycznoprawna. W wyniku przeprowadzonych analiz ustalono, że: 1) podmioty stosujące środki przewidziane w art. 275a § 1 i 3, art. 275 § 3 oraz art. 244 § 1a i 1b k.p.k. nie dysponują aktualnie kompetencjami ani metodami pozwalającymi im na adekwatne stosowanie przewidzianych w rzeczonych regulacjach środków; 2) konieczne jest dokonanie zmiany metod stosowanych przez polskie organy w zakresie decydowania o zastosowaniu i zakresie zastosowania środków przewidzianych w wyżej wymienionych regulacjach.

 

Abstract

The paper attempts to answer the question whether the authorities applying the measures under Article 275a § 1 and 3, Article 275 § 3 and Article 244 § 1a and 1b of the Polish Code of Criminal Procedure have relevant competences and/or methods allowing them to adequately apply the measures stipulated for in those provisions. The author has primarily employed the legal-dogmatic method in the research. The analysis has found that: (1) the authorities applying the measures under Article 275a § 1 and 3, Article 275 § 3 and Article 244 § 1a and 1b of the Polish Code of Criminal Procedure currently do not have at their disposal the competences and/or the methods allowing them to adequately apply the measures stipulated for in those provisions; (2) the methods applied by the Polish authorities, on decisions on the application and the scope of application of measures stipulated for in those provisions, must be changed.




Bibliografia (References)

 

    1. Acklin M.W., Velasquez J.P., Improving Criminal Responsibility Determinations Using Structured Professional Judgment, Frontiers in Psychology 2021, t. 12, https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.700991.
    2. Banasik M., Od dewiacji do poszanowania prawa, czyli uwagi na tle braku empatii w ujęciu Simona Barona-Cohena, https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/50163/banasik_od_dewiacji_do_poszanowania_prawa_czyli_uwagi_na_tle_braku_empatii_2014.pdf?sequence=1&isAllowed=y.
    3. Baron-Cohen S., Teoria zła. O empatii i genezie okrucieństwa, Sopot 2014.
    4. Burdziak K., Can the use of algorithms enhance judicial independence? Reflections in the context of The Hague Declaration, Biuletyn Kryminologiczny 2022, nr 28, https://doi.org/10.5281/zenodo.6810541.
    5. Burdziak K., Przeciwdziałanie przemocy domowej w perspektywie karnoprawnej praktyki prokuratorskiej [w druku].
    6. Burdziak K., Rüütel E., Prognoza kryminologiczna. Porównanie rozwiązań estońskich i polskich, Lublin 2022.
    7. Burdziej S., Branicka Z., Hofman D., Wymiar sprawiedliwości wobec przemocy domowej. Raport z badań empirycznych, Toruń 2022, https://courtwatch.pl/wp-content/uploads/2022/03/RAPORT_wymiar_spr_wobec_przemocy_domowej.pdf.
    8. De Bortoli L., Ogloff J., Coles J., Dolan M., Towards best practice: combining evidence-based research, structured assessment and professional judgement, Child and Family Social Work 2017, t. 22, nr 2, https://doi.org/10.1111/cfs.12280.
    9. Douglas K.S., Yeomans M., Boer D.P., Comparative validity analysis of multiple measures of violence risk in sample of criminal offenders, Criminal Justice and Behavior 2005, t. 32, nr 5, https://doi.org/10.1177/0093854805278411.
    10. Dudka K., Gardocka T., Skuteczność nieizolacyjnych środków zapobiegawczych, Warszawa 2012, https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2018/08/IWS_Dudka-K-Gardocka-T_Skuteczność-nieizolac.pdf.
    11. Eichstaedt K., Komentarz do art. 275 k.p.k., [w:] Kodeks postępowania karnego, t. 1, Komentarz aktualizowany, red. D. Świecki, LEX/el. 2023.
    12. Hart S.D., Douglas K.S., Guy L.S., The Structured Professional Judgment Approach to Violence Risk Assessment: Origins, Nature, and Advances, https://www.researchgate.net/publication/318437145_The_structured_professional_judgment_approach_to_violence_risk_assessment_Origins_nature_and_advances.
    13. Kobus I., Januszczyk P., Przesłanki zatrzymania osoby stosowane przez organy procesowe – zmiany w kodeksie postępowania karnego, Przegląd Policyjny 2019, t. 134, nr 2, https://doi.org/5604/01.3001.0013.7432.
    14. Kropp P.R., Hart S.D., The Development of the Brief Spousal Assault Form for the Evaluation of Risk (B-SAFER): A Tool for Criminal Justice Professionals, 2004, https://www.justice.gc.ca/eng/rp-pr/fl-lf/famil/rr05_fv1-rr05_vf1/rr05_fv1.pdf.
    15. Levin S., The challenges of using structured risk assessment instruments in forensic psychiatric care, Linköping 2019.
    16. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, Sprawozdanie z realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w roku 2021 za okres od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2021 r., Warszawa 2022, https://www.gov.pl/attachment/e804fa59-704b-46bc-9359-cff4f7a9a165.
    17. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, Praktyczny podręcznik dla policjantów. Szacowanie ryzyka związanego z indywidualnymi przypadkami przemocy w rodzinie, Warszawa 2013, https://duw.pl/download/1/15404/Policja-praktyczny-podrecznik-szacowanie-ryzyka.pdf.
    18. Niezbędnik dla funkcjonariuszy Policji i Żandarmerii Wojskowej. Stosowanie nakazu opuszczenia mieszkania oraz zakazu zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia, Warszawa 2020, https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/praktyczny-niezbednik-do-ustawy.
    19. Notko M., Husso M., Piippo S., Fagerlund M., Houtsonen J., Intervening in domestic violence: interprofessional collaboration among social and health care professionals and the police, Journal of Interprofessional Care 2022, t. 36, nr 1, https://doi.org/10.1080/13561820.2021.1876645.
    20. Nowogrodzka A., Zdolność do rozpoznawania emocji i odczuwania empatii u osób popełniających przestępstwa, Profilaktyka Społeczna i Resocjalizacja 2014, nr 23.
    21. Ostaszewski P., Przemoc domowa w świetle danych statystycznych procedury „Niebieskiej Karty”, Warszawa 2022, https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2022/11/IWS_Ostaszewski-P._Przemoc-domowa-w-switle-danych-statystycznych-procedury-_Niebieskiej-Karty_.pdf.
    22. Różycka A., Zasadność nowych środków ochrony osób doznających przemocy domowej, Prawo w Działaniu 2020, t. 41, https://doi.org/10.32041/pwd.4111.
    23. Tokarczyk R., Komparatystyka prawnicza, Warszawa 2008.
    24. Types of abuse, https://www.womenagainstabuse.org/education-resources/learn-about-abuse/types-of-domestic-violence.
    25. Welento-Nowacka A., Zastosowanie oraz założenia teoretyczne narzędzi opartych na modelu ustrukturyzowanej oceny ryzyka wystąpienia zachowań związanych z przemocą w praktyce klinicznej, Via Medica 2017, nr 1.
    26. Wojciszke B., Psychologia społeczna, Warszawa 2020.
    27. Wójcik D., Stosowanie w postępowaniu karnym narzędzi diagnostyczno-prognostycznych służących oszacowaniu ryzyka powrotności do przestępstwa, Prawo w Działaniu 2013, t. 16, https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2018/09/Dobrochna-Wójcik-Stosowanie-w-postępowaniu-karnym-narzędzi-diagnostyczno-prognostycznych-służących-oszacowaniu-ryzyka-powrotności-do-przestępstwa-59.pdf.
    28. Zając D., Kajfasz J., Obawa popełnienia przestępstwa w przyszłości (art. 258 § 3 k.p.k.), [w:] Stosowanie tymczasowego aresztowania. Analiza praktyczna, red. P. Karlik, B. Pilitowski, LEX/el. 2022.
    29. Zasada K., Brakuje policjantów. Więcej mundurowych odchodzi niż przychodzi, https://www.rmf24.pl/fakty/polska/news-brakuje-policjantow-wiecej-mundurowych-odchodzi-niz-przychod,nId,6840618#&crp_state=1.
    30. Zieliński M., Derywacyjna koncepcja wykładni jako koncepcja zintegrowana, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2006, nr 3.
    31. Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki, Warszawa 2012.
    32. Żbikowska M., Prawdopodobieństwo w procesie karnym, Państwo i Prawo 2018, nr 3.
    33. Żbikowska M., Warunkowy dozór policji, Prokuratura i Prawo 2011, nr 7–8.
Artykuł PDF

Jak cytować (How to cite this)

 

K. Burdziak, Przeciwdziałanie przemocy domowej – kilka uwag w kontekście środków przewidzianych w art. 275a § 1 i 3, art. 275 § 3 oraz art. 244 § 1a i 1b Kodeksu postępowania karnego, Prawo w Działaniu 2024, t. 57, https://doi.org/10.32041/pwd.5703

 

Loading