Dominika Skoczylas
Cyberzagrożenia w cyberprzestrzeni. Cyberprzestępczość, cyberterroryzm i incydenty sieciowe
Cyberthreats in cyberspace. Cybercrime, cyberterrorism and network incidents
Prawo w Działaniu 2023, tom 53
Streszczenie
Współcześnie, uwzględniając liczbę użytkowników internetu, a także coraz większe zastosowanie
rozwiązań teleinformatycznych w administracji publicznej, mamy do czynienia z intensyfikacją
cyberzagrożeń, które przybierają postać cyberprzestępstw, cyberterroryzmu czy incydentów
sieciowych.
Celem artykułu jest ukazanie zagrożeń występujących w cyberprzestrzeni. Przedmiot badania
obejmuje klasyfikację zagrożeń o cyberprzestępczym i cyberterrostycznym charakterze, w tym ich
penalizację. Ponadto, ze względu na różnorodność cyberzagrożeń, przedstawione zostaną zadania
krajowego systemu cyberbezpieczeństwa związane z obsługą incydentów oraz wdrożeniem polityki
cyberbezpieczeństwa.
Analiza zagadnień pozwoli odpowiedzieć na następujące pytania: czy współcześnie mamy do
czynienia z intensyfikacją cyberzagrożeń, a jeżeli tak, to czy są one jednorodne czy różnorodne?
czy jedynym rozwiązaniem w walce z cyberzagrożeniami jest ich penalizacja? oraz jakie czynniki
należy wziąć pod uwagę w celu zminimalizowania negatywnych skutków cyberzagrożeń?
W opracowaniu zostaną omówione zagadnienia odnoszące się do systematyki zagrożeń sieci
w ramach cyberterroryzmu, cyberprzestępczości i incydentów sieciowych. Przyjęte metody badawcze
obejmują analizę podstawowych aktów prawnych oraz literatury przedmiotu.
Abstract
Nowadays, taking into account the number of Internet users, as well as the increasing use of ICT
solutions in public administration, we are dealing with the intensification of cyberthreats, which
take the form of cybercrimes, cyberterrorism or network incidents.
The aim of the article is to characterize the threats occurring in cyberspace. The subject of the study
covers the classification of cybercriminal and cyberterrostic threats, including their criminalization.
In addition, due to the variety of cyberthreats, aspects of the national cybersecurity system related
to incident handling and the implementation of cybersecurity policy is presented.
The analysis of the issues will allow to answer the following questions: are we dealing with the
intensification of cyberthreats today, and if so, are they homogeneous or diverse? Whether the only
solution in the fight against cyberthreats is to penalise them? and what factors should be taken into
account in order to minimise the negative effects of cyberthreats?
The study will discuss issues related to the systematics of network threats in the framework of
cyberterrorism, cybercrime and network incidents. The adopted research methods include the
analysis of basic legal acts and the literature on the subject.
Keywords: cybersecurity, cybercrime, cyberterrorism, network incidents
Bibliografia (References)
- Aleksandrowicz T.R., Bezpieczeństwo w cyberprzestrzeni ze stanowiska prawa międzynarodowego, Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego 2016, nr 15(8).
- Badzińska E., Technologie informacyjno-komunikacyjne w środowisku wirtualnym, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego 2014, nr 809, Ekonomiczne Problemy Usług, nr 113, Ekonomiczno-społeczne i techniczne wartości w gospodarce opartej na wiedzy, t. 2.
- Banasiński C., Nowak W., Europejski i krajowy system cyberbezpieczeństwa, [w:] Cyberbezpieczeństwo. Zarys wykładu, red. C. Banasiński, Warszawa 2018.
- Bielski K., Cyberterroryzm – nowe zagrożenie bezpieczeństwa państwa w XXI wieku, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Acta Politica 2015, t. 34, nr 4, https://doi.org/10.18276/ap.2015.34-06.
- Cyberataki na Ukrainę. Ekspert: ich celem jest wywołanie paraliżu decyzyjnego, https://www.polskieradio24.pl/5/1223/Artykul/2902870,Cyberataki-na-Ukraine-Ekspert-ich-celem-jest-wywolanie-paralizu-decyzyjnego.
- Czyżak M., Bezpieczeństwo w cyberprzestrzeni, Teka Komisji Prawniczej 2018, t. 11, nr 2, https://doi.org/10.32084/tekapr.2018.11.2-7.
- Czyżak M., Wybrane aspekty zjawiska cyberterroryzmu, Telekomunikacja i Techniki Informacyjne 2010, nr 1–2.
- Edwards S., Cyber-safety and COVID-19 in the early years: A research agenda, Journal of Early Childhood Research 2021, t. 19, nr 3, https://doi.org/10.1177/1476718X211014908.
- Ganczar M., Informatyzacja administracji publicznej. Nowa jakość usług publicznych dla obywateli i przedsiębiorców, Warszawa 2009.
- Global Landscape on Covid-19. Cyberthreat, https://www.interpol.int/Crimes/Cybercrime/COVID-19-cyberthreats.
- Gołka M., Czym jest społeczeństwo informacyjne?, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2005, nr 67, z. 4.
- Groenendaal J., Helsloot I., Cyber resilience during the COVID-19 pandemic crisis: A case study, Journal of Contingencies and Crisis Management 2021, t. 29, nr 4, https://doi.org/10.1111/1468-5973.12360.
- Gryszczyńska A., Nowe zagrożenia bezpieczeństwa rejestrów publicznych, [w:] Internet. Strategie bezpieczeństwa, red. G. Szpor, A. Gryszczyńska, Warszawa 2017.
- Hoffmann T., Wybrane aspekty cyberbezpieczeństwa w Polsce, Poznań 2018.
- Jagiełło D., Karnoprawne ramy odpowiedzialności za przestępstwa popełnianie w cyberprzestrzeni, [w:] Cyberbezpieczeństwo. Zarys wykładu, red. C. Banasiński, Warszawa 2018.
- Kiedrowicz M., Wykorzystywanie technologii RFID i GPS do lokalizowania zasobów i osób, [w:] Internet. Strategie bezpieczeństwa, red. G. Szpor, A. Gryszczyńska, Warszawa 2017.
- Kolejny, przypuszczalnie rosyjski, cyberatak na posłów Bundestagu, https://www.dw.com/pl/kolejny-przypuszczalnie-rosyjski-cyberatak-na-pos%C5%82%C3%B-3w-bundestagu/a-57019102.
- Łapczyński M., Zagrożenie cyberterroryzmem a polska strategia obrony przed tym zjawiskiem, Pulaski Policy Papers. Komentarz Międzynarodowy Pułaskiego 2009, nr 7, https://pulaski.pl/wp-content/uploads/2015/02/Pulaski_Policy_Papers_No_7_09.pdf.
- Monarcha-Matlak A., Pojęcie komunikacji elektronicznej w doktrynie i aktach prawnych, Lingwistyka Stosowana. Applied Linguistics. Angewandte Linguistik 2017, nr 24.
- Raport Głównego Urzędu Statystycznego, Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2018 roku, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/nauka-i-technika-spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne-w-polsce-w-2018-roku,2,8.html.
- Raport Głównego Urzędu Statystycznego, Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2019 roku, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/nauka-i-technika-spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne-w-polsce-w-2019-roku,2,9.html.
- Rolbiecka A., Cyberterrozyzm w Polsce, http://www.knbm.amw.gdynia.pl/wp-content/uploads/2014/12/Rolbiecka-Agnieszka-Cyberterroryzm-w-Polsce.pdf.
- Sierakowska D., Cyberatak na kluczowy rurociąg z paliwem w USA, https://www.pb.pl/cyberatak-na-kluczowy-rurociag-z-paliwem-w-usa-1116048.
- Siwek Ł., Najgroźniejsze ataki hakerskie i największe wycieki danych w 2020 r., https://www.vida.pl/najgrozniejsze-ataki-hakerskie-i-najwieksze-wycieki-danychw-2020-r/.
- Skoczylas D., Interoperacyjność, cyfrowość, transgraniczność technologii informacyjno-komunikacyjnych jako determinanty zrównoważonego rozwoju w XXI wieku, [w:] Zrównoważony rozwój i europejski zielony ład wektorami na drodze doskonalenia warsztatu naukowca, red. M. Staniszewski, H.E. Kretek, Gliwice 2021.
- Skoczylas D., The Act on the National Cybersecurity System and Other Legal Regulations in the Context of Ensuring State Cybersecurity. Selected Issues, Roczniki Nauk Prawnych 2020, t. 30, nr 2, https://doi.org/10.18290/rnp20302-7.
- Skolimowski M., Polityka cyberbezpieczeństwa w świetle zagrożenia cyberterroryzmem, [w:] Internet. Strategie bezpieczeństwa, red. G. Szpor, A. Gryszczyńska, Warszawa 2017.
- Staręga M., Stalking jako nowy czyn zabroniony w polskim kodeksie karnym. Aspekt prawny oraz znaczenie społeczne, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach. Seria: Administracja i Zarządzanie 2012, nr 94.
- Suchorzewska A., Ochrona prawna systemów informatycznych wobec zagrożenia cyberterroryzmem, Warszawa 2010.
- Szczepaniec M., Komputer jako narzędzie przestępstwa, Zeszyty Prawnicze 2012, t. 12, nr 2.
- Szyja P., Funkcjonowanie administracji publicznej w sytuacji kryzysu spowodowanego czynnikami zewnętrznymi – studium przypadku COVID-19, Rocznik Administracji Publicznej 2020, nr 6, https://doi.org/10.4467/24497800RAP.20.015.12909.
- Taczkowska-Olszewska J., Chałubińska-Jentkiewicz K., Nowikowska M., Retencja, migracja i przepływy danych w cyberprzestrzeni. Ochrona danych osobowych w systemie bezpieczeństwa państwa, Warszawa 2019.
- Wierzbicki S., Wojny cybernetyczne jako element niekonwencjonalnej konfrontacji międzypaństwowej. Pragmatyczna rzeczywistość, nieunikniona przyszłość, De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności 2015, nr 2(1).
- Witek K., Przestępczość komputerowa – aspekty prawne, Edukacja – Technika – Informatyka 2018, nr 2(24), https://doi.org/10.15584/eti.2018.2.4.
- Wykorzystanie technologii informacyjno-komunikacyjnych w przedsiębiorstwach i gospodarstwach domowych: Badanie współfinansowane przez Unię Europejską, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/nauka-i-technika-spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne/wykorzystanie-technologii-informacyjno-komunikacyjnych-w-jednostkach-administracji-publicznej-przedsiebiorstwach-i-gospodarstwach-domowych-w-2021-roku,3,20.html#.
Jak cytować (How to cite this)
Dominika Skoczylas, Cyberzagrożenia w cyberprzestrzeni. Cyberprzestępczość, cyberterroryzm i incydenty sieciowe, Prawo w Działaniu 2023, tom 53, https://doi.org/10.32041/pwd.5306