Prawo w Działaniu > 61/13

Stanisław Rabczuk

 

Taktyka udowadniania sprawstwa przestępstw z wykorzystaniem mediów społecznościowych

Tactics for proving perpetration of crimes using social media

 


Prawo w Działaniu 2025, tom 61

https://doi.org/10.32041/pwd.6113

Streszczenie

Artykuł przedstawia wyniki ogólnopolskiego, jakościowego badania aktowego 31 prawomocnie zakończonych spraw karnych. Celowy dobór próby obejmował wyłącznie te postępowania, w których media społecznościowe zostały przedstawione jako dowód. Analiza stanowiła eksplorację zagadnień taktycznych, związanych z wykorzystywaniem mediów społecznościowych w praktyce polskiego wymiaru sprawiedliwości. W tym celu dokonano szczegółowej identyfikacji taktyki organów ścigania w sprawach, w których sprawcy nie przyznali się do winy. Ustalono, że podejmowane czynności wykrywcze i dowodowe są przeprowadzane w bardzo ograniczonym zakresie. Ponadto badaniem objęto zagadnienie metod stosowanych przez oskarżonych w ramach przyjętej taktyki obrończej, służących zaprzeczeniu związku z dowodem pochodzącym z mediów społecznościowych. Zidentyfikowano bierną postawę oskarżonych, co może wpływać na ustalony brak zarzutów podnoszonych co do integralności i wiarygodności dowodów pochodzących z mediów społecznościowych. Na bazie wyników badania sformułowano rekomendacje co do postępowania organów ścigania. Dostrzeżono konieczność zwracania się o udostępnienie danych do właścicieli portali społecznościowych oraz zabezpieczania dodatkowych dowodów wskazujących na związek oskarżonego z daną treścią.

 

Abstract

 

The article presents the results of a qualitative file survey of 31 criminal cases conducted nationwide. The purposive sampling included only those cases in which social media sites were introduced as evidence. The analysis aimed to explore tactical issues related to the use of social media in the domestic justice system. To achieve this, a detailed identification of law enforcement tactics in cases where the perpetrators did not admit guilt was made. It has been determined that detection and evidentiary activities are carried out to a very limited extent. Additionally, the methods used by defendants as part of their defence tactics to deny the connection to evidence from social media were investigated. The defendants’ passive attitude was identified, which may affect the lack of allegations raised about the integrity and reliability of social media evidence. The study's results led to recommendations for law enforcement agencies. These include the need to request data from social media providers and the importance of securing additional evidence to establish a link between the defendant and the content in question.


 

Bibliografia (References)

 

 

  1. 51-latek z Polski zatrzymany przez policję. Powodem post w mediach społecznościowych, https://android.com.pl/tech/552117-wiezienie-za-post-w-mediach/.
  2. Angus-Anderson W., Authenticity and Admissibility of Social Media Website Printouts, Duke Law & Technology Review 2015, t. 14, nr 1.
  3. Babbie E., Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2004.
  4. Bitner J., Bayer K., Wykorzystanie mediów społecznościowych przez funkcjonariuszy polskiej Policji. Próba wstępnego opisu zjawiska na podstawie wyników badań kwestionariuszowych, Problemy Współczesnej Kryminalistyki 2019, t. 23, https://doi.org/10.52097/pwk.5488.
  5. Carlson S., When is a Tweet Not an Admissible Tweet: Closing the Authentication Gap in the Federal Rules of Evidence, University of Pennsylvania Law Review 2015, t. 164.
  6. Chmiel E., Korkus M., Dowody z mediów społecznościowych w sprawach o zniesławienie, [w:] Media społecznościowe w postępowaniu karnym, red. P. Waszkiewicz, Warszawa 2022.
  7. Czekalska M., Krawczyk K., Media społecznościowe jako narzędzie pracy polskiej Policji. Wyniki badań kwestionariuszowych, [w:] Media społecznościowe w pracy organów ścigania, red. P. Waszkiewicz, Warszawa 2021, https://doi.org/10.5281/zenodo.4624979.
  8. Denzik K., The Research Act: A Theoretical Introduction to Sociological Methods, New York 2017.
  9. Digital 2024: Poland, https://datareportal.com/reports/digital-2024-poland.
  10. Emanuel S., Evidence, New York 2007.
  11. Gonera K., Dostęp do akt w celu prowadzenia badań aktowych, [w:] Metodologia dysertacji doktorskiej dla prawników. Teoria i praktyka, red. H. Izdebski, A. Łazarska, Warszawa 2022.
  12. Gruza E., Definicja i zakres kryminalistyki, [w:] Czyli o współczesnych metodach dowodzenia przestępstw, red. J. Moszczyński, M. Goc, E. Gruza, Warszawa 2020.
  13. Jęcz J., Prawda ekranu. O praktyce screenshotowania, Przegląd Kulturoznawczy 2022, t. 51, nr 1.
  14. Lewulis P., Dowody cyfrowe – teoria i praktyka kryminalistyczna w polskim postępowaniu karnym, Warszawa 2021.
  15. Lewulis P., Gromadzenie i ocena dowodów cyfrowych w polskim postępowaniu karnym. Kluczowe wnioski z badań aktowych, Prokuratura i Prawo 2022, nr 3.
  16. Lewulis P., Ustalanie tożsamości polskich użytkowników zagranicznych mediów społecznościowych – studium przypadków ścigania mowy nienawiści w cyberprzestrzeni, Kwartalnik Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury 2023, t. 49, z. 1, https://doi.org/10.53024/5.1.49.2023.
  17. Lloyd P., Internet Intelligence & Investigations Strategy, 2020, https://library.college.police.uk/docs/NPCC/Internet-Intelligence-and-Investigation-v1.5.pdf.
  18. Mączka-Pacholak M., Czerwiński P., Specyfika postępowania dowodowego w sprawach przestępstw z nienawiści, [w:] Metodyka pracy adwokata i radcy prawnego w sprawach o przestępstwa z nienawiści, red. P. Knut, Warszawa 2020.
  19. Mężczyzna groził podkładaniem ładunków pod Sejmem, https://www.tvp.info/33706267/mezczyzna-grozil-podkladaniem-ladunkow-pod-sejme.
  20. Obar J.A., Wildman S., Social media definition and the governance challenge: An introduction to the special issue, Telecommunications Policy 2015, t. 39, nr 9, https://doi.org/10.1016/j.telpol.2015.07.014.
  21. Opitek P., Choroszewska A., Uzyskiwanie dowodów cyfrowych z zagranicy w sprawach karnych – stan obecny i procedowane zmiany, cz. 2, Prokuratura i Prawo 2020, nr 10–11.
  22. Opitek P., Wybrane aspekty pozyskiwania dowodów cyfrowych w sprawach karnych, Prokuratura i Prawo 2018, nr 7–8.
  23. Ożóg M., Zrzut ekranowy jako dowód w postępowaniu cywilnym, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji sporów domenowych, [w:] Domeny internetowe. Teoria i praktyka, red. I. Matusiak, Warszawa 2020.
  24. Pagefreezer – Monitoring and Archiving Solutions for Online Data, https://www.pagefreezer.com/.
  25. Parisot V., Zuccato-Doutlik M., Zartler U., Court Files as Data in Sociological Family Research: Methodology and Methods for a Little-Tapped Data Material, Forum: Qualitative Social Research 2021, t. 22, nr 3, https://doi.org/10.17169/fqs-22.3.3649.
  26. Przestępstwa z nienawiści – metodyka prowadzenia postępowań, http://isp.policja.pl/isp/aktualnosci/6347,Przestepstwa-z-nienawisci-metodyka-prowadzenia-postepowan.html.
  27. Rabczuk S., The online frontier: Social media use by law enforcement personnel in Poland, [w:] Social Media and Law Enforcement Practice in Poland. Insights into Practice Outside Anglophone Countries, red. P. Waszkiewicz, New York 2024.
  28. Rønn K.V., Rasmussen B.K., Skou Roer T., Meng C., On the Perception and Use of Information from Social Media in Investigative Police Work: Findings from a Scandinavian Study, Policing: A Journal of Policy and Practice 2021, t. 15, nr 2, https://doi.org/10.1093/police/paaa028.
  29. Skraba K., Strzałkowski I., Media społecznościowe jako źródło dowodu w polskim procesie karnym. Badanie orzecznictwa sądów apelacyjnych i Sądu Najwyższego, [w:] Media społecznościowe w pracy organów ścigania, red. P. Waszkiewicz, Warszawa 2021, https://doi.org/10.5281/zenodo.4625046.
  30. Waszkiewicz P. [red.], Media społecznościowe w postępowaniu karnym, Warszawa 2022.
  31. Waszkiewicz P., „It’s complicated…” Social Media and Polish Law Enforcement Agencies’ Relationship, European Journal of Policing Studies 2024, nr 1–2, https://doi.org/10.5553/EJPS.000016.
  32. Waszkiewicz P., Dębniak H., Rabczuk S., Wybrane aspekty dopuszczalności dowodów pochodzących z mediów społecznościowych w postępowaniu karnym – ujęcie porównawcze, [w:] Media społecznościowe w pracy organów ścigania, red. P. Waszkiewicz, Warszawa 2021, https://doi.org/10.5281/zenodo.4625035.
  33. Waszkiewicz P., Tomaszewska M., Stromczyński B., Rabczuk S., Czy Wielkopolska Policja umie w internety? Analiza strategii komunikacyjnej KWP w Poznaniu na portalu Facebook, [w:] Media społecznościowe w pracy organów ścigania, red. P. Waszkiewicz, Warszawa 2021, https://doi.org/10.5281/zenodo.4624983.

 

Artykuł PDF

Jak cytować (How to cite this)

 

 

S. Rabczuk, Taktyka udowadniania sprawstwa przestępstw z wykorzystaniem mediów społecznościowych, Prawo w Działaniu 2025, t. 61, https://doi.org/10.32041/pwd.6113


 

Loading