Abstract

The subject of the study is an attempt at criminal law assessment of nudity in various situational contexts. The authors begin by defining the scope of the concept of nudity and present its various variants (total, partial, natural, forced, legal). They analyze the types of prohibited acts most often involved in the context of presenting or receiving nudity (recording the image of a naked person – Article 191a of the Penal Code, indecent excess – Article 140 of the Code of Petty Offenses). They indicate a number of phenomena or situations related to nudity and make a criminal law assessment of these cases (issues of exhibitionism, streaking, flashing, voyeurism, nudism and naturism, nudity in art).

Bibliografia (References)

1. Blackledge C., Wagina. Sekretna historia kobiecej siły, Warszawa 2019.
2. Bojarski M., [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. M. Bojarski, W. Radecki, Legalis/el. 2019.
3. Bojarski T., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. T. Bojarski, Warszawa 2016.
4. Budyn-Kulik M., [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. P. Daniluk, Warszawa 2019.
5. Budyn-Kulik M., Kulik M., Wolność działalności artystycznej jako okoliczność wyłączająca odpowiedzialność karną, [w:] Prawnokarne aspekty wolności, red. M. Mozgawa, Kraków 2006.
6. Egierska-Miłoszewska D., Nieobyczajny wybryk (art. 140 k.w. w teorii i praktyce), Zagadnienia Wykroczeń 1979, nr 4–5.
7. Falandysz L., Wykroczenie zakłócenia porządku publicznego, Warszawa 1974.
8. Filar M., [w:] System Prawa Karnego, t. 4, O przestępstwach w szczególności, cz. 2, red. I. Andrejew, L. Kubicki, J. Waszczyński, Wrocław 1989.
9. Filar M., Berent M., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. M. Filar, Warszawa 2016.
10. Filek B., Wizerunek nagiej osoby jako znamię przestępstwa z art. 191a § 1 k.k., Prokuratura i Prawo 2012, nr 7–8.
11. Gałecki P., Badanie stanu psychicznego. Rozpoznania według ICD-11, Warszawa 2023.
12. Gardocka T., Czy w polskim prawie potrzebny jest kontratyp sztuki?, Palestra 2015, nr 1–2.
13. Gardocki L., Prawo karne, Warszawa 2021.
14. Głuchowski M., Upskirting w prawie polskim, angielskim, walijskim i niemieckim. Karalność potajemnego filmowania pod ubraniem, Ius Novum 2022, t. 16, nr 3.
15. Haslam M., Psychiatria, Poznań 1997.
16. Hypś S., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Warszawa 2021.
17. Imieliński K., [w:] Seksuologia. Zarys encyklopedyczny, red. K. Imieliński, Warszawa 1985.
18. Kępiński A., Z psychopatologii życia seksualnego, Kraków 2003.
19. Kłączyńska N., [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, red. J. Giezek, Warszawa 2014.
20. Kosonoga J., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. R.A. Stefański, Legalis/el. 2021.
21. Kosonoga J., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. R.A. Stefański, Warszawa 2023.
22. Kozłowska-Kalisz P., [w:] Kodeks wykroczeń, red. M. Mozgawa, Warszawa 2009.
23. Krajewski R., Oceny prawne topless, Ius Novum 2010, t. 4, nr 4.
24. Krajewski R., Prawnokarne aspekty ekshibicjonizmu, [w:] Meandry prawa karnego i kryminalistyki. Księga jubileuszowa prof. zw. dra hab. Stanisława Pikulskiego, red. J. Kasprzak, W. Cieślak, I. Nowicka, Szczytno 2015.
25. Krajewski R., Przestępstwo utrwalania i rozpowszechniania wizerunku nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej, Prokuratura i Prawo 2012, nr 5.
26. Królikowski M., Sakowicz A., [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. 2, Komentarz, Art. 117–221, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, Legalis/el. 2023.
27. Kulesza J., [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. P. Daniluk, Warszawa 2019.
28. Kulesza J., Prawnokarna ochrona wolności jednostki w kontekście zasad teorii kryminalizacji, Prokuratura i Prawo 2014, nr 6.
29. Kunicka-Michalska B., [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. 2, Komentarz do artykułów 222–316, red. A. Wąsek, Warszawa 2005.
30. Kurzępa B., [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 2008.
31. Lachowski J., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, Warszawa 2018.
32. Lew-Starowicz M., [w:] Seksualność i problemy seksualne z perspektywy psychodynamicznej, red. L. Ciepiałkowska, I. Turbaczewska-Brakoniecka, J. Groth, Warszawa 2018.
33. Lew-Starowicz Z., [w:] Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny, red. A. Bilikiewicz, Warszawa 2011.
34. Makarewicz J., Kodeks karny z komentarzem, Lwów 1932.
35. Marek A., Prawo karne, Warszawa 2011.
36. Mozgawa M., [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. M. Mozgawa, Warszawa 2009.
37. Mozgawa M., [w:] Prawa autorskie i prawa pokrewne. Zarys wykładu, red. M. Poźniak-Niedzielska, J. Szczotka, M. Mozgawa, Bydgoszcz–Warszawa–Lublin 2006.
38. Mozgawa M., Kilka uwag na temat przestępstwa utrwalania wizerunku nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej (art. 191a k.k.), [w:] Nauki penalne wobec szybkich przemian socjokulturowych, Księga jubileuszowa profesora Mariana Filara, red. A. Adamski, J. Bojarski, P. Chrzczonowicz, M. Leciak, Toruń 2012.
39. Mozgawa M., Nazar-Gutowska K., Utrwalanie lub rozpowszechnianie wizerunku nagiej osoby – art. 191 a k.k. (analiza prawnokarna i praktyka ścigania), Prawo w Działaniu 2014, t. 19, https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2018/09/Marek-Mozgawa-Katarzyna-Nazar-Gutowska-Utrwalenie-lub-rozpowszechnianie-wizerunku-nagiej-osoby-art.-191a-k.k.-analiza-prawnokarna-i-praktyka-%C5%9Bcigania-7.pdf.
40. Mozgawa M., Utrwalanie wizerunku nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej albo rozpowszechnianie takich treści (art. 191a k.k.), [w:] System Prawa Karnego, t. 10, Przestępstwa przeciwko dobrom indywidualnym, red. J. Warylewski, Warszawa 2016.
41. Nalewajko J.J., Kubiak R., Sztuka jako okoliczność wyłączająca bezprawność?, Palestra 2000, nr 9–10.
42. Peiper L., Komentarz do kodeksu karnego, prawa o wykroczeniach, przepisów wprowadzających obie te ustawy, Kraków 1936.
43. Piórkowska-Flieger J., [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. T. Bojarski, Warszawa 2019.
44. Piórkowska-Flieger J., Utrwalanie lub rozpowszechnianie intymnego wizerunku innej osoby, [w:] Przestępstwa przeciwko wolności, red. M. Mozgawa, Lublin 2020.
45. Planchon J.B.L., Le Naturisme, ou la Nature confidérée dans les Maladies & leur traitement conforme à la Doctrine & la pratique d’Hippocrate & de fes Sectateurs, Tournay 1778.
46. Rabe-Jabłońska J., Zaburzenia seksualne i zaburzenia identyfikacji płciowej, [w:] Psychiatria. Psychiatria kliniczna, t. 2, red. S. Pużyński, J. Rybakowski, J. Wciórka, Wrocław 2012.
47. Rodzynkiewicz M., [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, t. 2, Komentarz do art. 117–277, red. A. Zoll, Kraków 2006.
48. Rosenham D.L., Seligman M.E.P., Psychopatologia, t. 2, Warszawa 1994.
49. Sieńczyło-Chlabicz J., Rozpowszechnianie wizerunku na gruncie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Radca Prawny 2001, nr 23.
50. Siewierski M., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. J. Bafia, K. Mioduski, M. Siewierski, Warszawa 1977.
51. Szymczak J. [red.], Słownik języka polskiego, t. 3, Warszawa 1984.
52. Ślęzak P., Ochrona prawa do wizerunku, Katowice 2009.
53. Wala K., Wykroczenie nieobyczajnego wybryku na tle pozostałych wykroczeń przeciwko obyczajności publicznej, Warszawa 2019.
54. Warylewski J., Pasja czy obraza uczuć religijnych? Spór wokół art. 196 kodeksu karnego, [w:] W kręgu teorii i praktyki prawa karnego. Księga poświęcona pamięci Profesora Andrzeja Wąska, red. L. Leszczyński, E. Skrętowicz, Z. Hołda, Lublin 2005.
55. Wilson A., From the Observer archive, 17 March 1974: the naked truth about streaking, The Guardian z 22.03.2015 r.
56. Witczak K., Bezprawne utrwalanie albo rozpowszechnianie wizerunku nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej, rozprawa doktorska, Uniwersytet Łódzki, Łódź 2022, https://dspace.uni.lodz.pl/handle/11089/44476.
57. Witczak K., Komparatystyczne ujęcie pojęć „wizerunek”, „utrwalanie” i „rozpowszechnianie” w ujęciu art. 23 k.c., art. 81 ust. 1 pr. aut. oraz art. 191a k.k., Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna 2017, t. 6, nr 2, https://doi.org/10.14746/fped.2017.6.2.16.
58. Wojnicka E., Prawo do wizerunku w ustawodawstwie polskim, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej 1990, z. 56.
59. Zbrojewska M., [w:] Kodeks wykroczeń, red. T. Grzegorczyk, Warszawa 2013.