Prawo w Działaniu > 58/1

Piotr Rylski


 

Przyczyny wydawania dwóch postanowień o stwierdzeniu nabycia spadku po tym samym spadkodawcy w świetle badań aktowych i propozycje de lege ferenda

 

Reasons for issuing two decisions confirming the inheritance of the same testator in the light of file research and de lege ferenda proposals

Prawo w Działaniu 2024, tom 58


https://doi.org/10.32041/pwd.5801

Streszczenie

Celem artykułu jest ustalenie przyczyn wydawania kilku postanowień o stwierdzeniu nabycia spadku po tym samym spadkodawcy, a także ocena aktualnego stanu prawnego służącego przeciwdziałaniu takiej sytuacji oraz wskazanie możliwych kierunków zmian legislacyjnych. Niniejsze opracowanie zawiera prezentację wyników badań aktowych prowadzonych przez Instytut Wymiaru Sprawiedliwości, z których wynika, że w większości przypadków przyczyną analizowanego zjawiska nie jest zła wola uczestników postępowania, ale niedostateczne wykorzystywanie przez sądy istniejących instrumentów prewencyjnych lub brak odpowiednich mechanizmów procesowych o charakterze następczym. Autor stawia tezę o potrzebie wprowadzenia nowego instrumentu prawnego umożliwiającego sądowi pierwszej instancji uchylenie także z urzędu drugiego postanowienia spadkowego wydanego w warunkach powagi rzeczy osądzonej. Środek ten powinien zastąpić obecnie wykorzystywaną w tym celu skargę nadzwyczajną kierowaną do Sądu Najwyższego.

 

Abstract

The purpose of this article is to determine the reasons for the issuance of several decisions confirming the acquisition of an inheritance from the same testator and to assess the current legal status to counteract such a situation, as well as to indicate possible directions for legislative changes. This paper presents the results of file research conducted by the Institute of Justice, which shows that in most cases such a reason is not the bad will of the participants in the proceedings, but the insufficient use of existing preventive instruments by the courts or the lack of adequate follow-up procedural mechanisms. The author’s thesis is that there is a need for a new legal instrument enabling the court of first instance to cancel also ex officio the second succession order issued under res judicata conditions. This measure should replace the extraordinary complaint to the Supreme Court currently used for this purpose.




Bibliografia (References)

 

    1. Demendecki T., [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. A. Jakubecki, Warszawa 2010.
    2. Felski T., Charakter i skutki prawne orzeczenia o stwierdzeniu nabycia spadku, Nowe Prawo 1984, t. 7–8.
    3. Felski T., Glosa do uchwały SN z 21 kwietnia 1994 r., III CZP 40/94, Palestra 1995, nr 3–4.
    4. Gudowski J., [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 4, Postępowanie rozpoznawcze. Postępowanie zabezpieczające, red. T. Ereciński, LEX/el. 2016.
    5. Kordasiewicz B., [w:] System Prawa Prywatnego, t. 10, Prawo spadkowe, red. B. Kordasiewicz, Warszawa 2009.
    6. Kordasiewicz B., [w:] System Prawa Prywatnego, t. 10, Prawo spadkowe, red. B. Kordasiewicz, Warszawa 2013.
    7. Kotas-Turoboyska S., Przyczyny przewlekłości wieloletnich postępowań o stwierdzenie nabycia spadku, Warszawa 2022, https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2022/12/IWS_Kotas-Turoboyska-S._Przyczyny-przewleklosci-wieloletnich-postepowan-o-stwierdzenie-nabycia-spadku.pdf.
    8. Migaj P., Wzruszanie prawomocnych postanowień o stwierdzeniu nabycia spadku po tym samym spadkodawcy, Acta Universitatis Wratislaviensis 1993, nr 29.
    9. Pruś P., [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. M. Manowska, Warszawa 2013.
    10. Szczepańska A., Zakaz orzekania w sprawie uprzednio osądzonej – glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 26.03.2019 r., I NSNc 1/19, Glosa 2021, nr 2.
    11. Warzocha E., Ustalenie stosunku prawnego lub prawa w sądowym postępowaniu cywilnym, Warszawa 1982.
    12. Weitz K., Kolizja prawomocnych postanowień o stwierdzeniu nabycia spadku po tym samym spadkodawcy, Palestra 2012, nr 11–12.
    13. Zieliński A., [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. A. Zieliński, Warszawa 2011.

     

Artykuł PDF

Jak cytować (How to cite this)

 

P. Rylski, Przyczyny wydawania dwóch postanowień o stwierdzeniu nabycia spadku po tym samym spadkodawcy w świetle badań aktowych i propozycje de lege ferenda, Prawo w Działaniu 2024, t. 58, https://doi.org/10.32041/pwd.5801

Loading